Ryanair heeft aangekondigd de ticketprijzen in Spanje te verhogen als het Ministerie van Consumentenzaken een boete van 179 miljoen euro niet intrekt. Deze boete werd opgelegd vanwege het in rekening brengen van kosten voor handbagage in de cabine, een praktijk die door de autoriteiten als onrechtmatig wordt beschouwd.

Michael O’Leary, de CEO van Ryanair, heeft de boete als “illegaal” en “absurd” bestempeld en benadrukt dat, indien deze niet wordt herroepen, de prijzen voor miljoenen consumenten zullen stijgen. Hij stelt dat de Europese wetgeving luchtvaartmaatschappijen de vrijheid geeft om hun eigen prijzen en beleid te bepalen zonder inmenging van overheidsfunctionarissen.

De boete, die in november 2024 werd opgelegd, treft naast Ryanair ook andere low-cost luchtvaartmaatschappijen zoals Vueling, EasyJet, Norwegian en Volotea. Het ministerie van Consumentenzaken, onder leiding van minister Pablo Bustinduy, beschouwt het in rekening brengen van handbagage en andere extra’s als een ernstige inbreuk op de rechten van consumenten. Bustinduy heeft verklaard dat hij, ondanks de kritiek van Ryanair, vastbesloten is om de rechten van Spaanse consumenten te verdedigen.

In reactie op de boete heeft O’Leary scherpe kritiek geuit op minister Bustinduy, waarbij hij hem onder andere een “gekke communistische minister” noemde. Deze opmerkingen hebben geleid tot verdere spanningen tussen Ryanair en de Spaanse overheid. Bustinduy reageerde hierop door te benadrukken dat hij, ongeacht de beledigingen, zal blijven opkomen voor de rechten van consumenten.

De Europese Commissie heeft inmiddels een procedure gestart om te beoordelen of Spanje de EU-wetgeving correct heeft toegepast bij het opleggen van deze boetes. Dit proces, bekend als EU Pilot, is bedoeld om duidelijkheid te krijgen over de feiten en de juridische situatie, en om eventuele problemen bij de toepassing van EU-recht op te lossen. De Spaanse Vereniging van Luchtvaartmaatschappijen (ALA) juicht deze stap toe en benadrukt dat het besluit van het Ministerie van Consumentenzaken in strijd is met de EU-wetgeving, aangezien het de vrijheid van luchtvaartmaatschappijen beperkt om hun tarieven vast te stellen.

Het debat over extra kosten voor diensten zoals handbagage en stoelreserveringen is niet nieuw. In november 2024 legde de Spaanse overheid al een boete van 179 miljoen euro op aan verschillende low-cost luchtvaartmaatschappijen voor het in rekening brengen van handbagage en andere extra’s. Ryanair kreeg de grootste boete van 107 miljoen euro, gevolgd door Vueling met 39 miljoen euro en EasyJet met 29 miljoen euro. Deze maatregelen zijn genomen om consumenten te beschermen tegen wat de overheid beschouwt als misleidende praktijken.

Ryanair heeft aangegeven in beroep te gaan tegen de boete en benadrukt dat hun beleid in overeenstemming is met de EU-regelgeving. Het bedrijf stelt dat het toestaan van onbeperkte handbagage niet haalbaar is vanwege beperkingen in capaciteit en veiligheid aan boord. Andere betrokken luchtvaartmaatschappijen, zoals EasyJet en Norwegian, hebben eveneens aangegeven in beroep te gaan tegen de sancties en benadrukken dat hun beleid voldoet aan de EU-regelgeving.

De uitkomst van dit conflict zal waarschijnlijk aanzienlijke gevolgen hebben voor zowel luchtvaartmaatschappijen als consumenten in Spanje en mogelijk daarbuiten. Het benadrukt de voortdurende spanning tussen commerciële praktijken van luchtvaartmaatschappijen en de bescherming van consumentenrechten, een kwestie die in heel Europa aandacht krijgt.