Spanje staat voor een grote uitdaging in de bouwsector: er is een aanzienlijk tekort aan gekwalificeerde vakmensen zoals metselaars, elektriciens, loodgieters en timmerlieden. Deze schaarste belemmert de mogelijkheid om het aantal benodigde woningen te bouwen en zo de druk op de huizenmarkt te verlichten.
Volgens een recent rapport van EURES (Europees Arbeidsmobiliteitsportaal) behoren bijna de helft van de beroepen met een tekort aan arbeidskrachten tot de bouwsector. Deze functies vereisen specifieke opleidingen en jarenlange ervaring. Het probleem wordt verergerd door de vergrijzing van het personeelsbestand en de terugkeer van migranten naar hun landen van herkomst, waardoor er een gebrek aan opvolging is.
Een rapport van de Europese Federatie van de Bouwindustrie (FIEC) wijst erop dat de sector er niet in is geslaagd zichzelf aantrekkelijk te presenteren aan jongeren. Het werk wordt vaak gezien als eentonig, fysiek zwaar en potentieel gevaarlijk. Deze perceptie draagt bij aan het lage percentage vrouwen in de sector, dat slechts 15% bedraagt.
Historisch gezien heeft de bouwsector te maken gehad met periodes van instabiliteit en tijdelijke contracten. In 2008 was 25% van de werknemers in de sector jonger dan 30 jaar; in 2022 was dit percentage gedaald tot 9%. Bovendien wordt een groot deel van het werk uitgevoerd door onderaannemers of zelfstandigen. Volgens het Spaanse ministerie van Arbeid en Sociale Economie is de bouwsector, na de dienstensector, de sector met het hoogste percentage zelfstandigen (12%).
Er zijn echter tekenen van verandering. De versterking van het beroepsonderwijs en de focus op de ecologische transitie maken de sector aantrekkelijker voor jongeren. De behoefte aan de bouw van windparken en zonne-energie-installaties creëert nieuwe technische beroepen die in de smaak vallen bij studenten. Initiatieven zoals “Woman Can Build” proberen traditionele genderrollen in de bouw te doorbreken en het aantal vrouwen in de sector te vergroten.
Om het tekort aan vakmensen aan te pakken, is het cruciaal dat de bouwsector zichzelf herpositioneert als een stabiele en aantrekkelijke carrièreoptie. Dit omvat het verbeteren van arbeidsomstandigheden, het aanbieden van competitieve salarissen en het promoten van de sector onder jongeren en vrouwen. Zonder deze inspanningen blijft het moeilijk om aan de groeiende vraag naar woningen in Spanje te voldoen.