In Spanje is er een groot verschil in pensioenuitkeringen tussen zelfstandigen en werknemers in loondienst. Volgens gegevens van het ministerie van Sociale Zekerheid ontvangt een zelfstandige in 2025 gemiddeld 993,82 euro bruto per maand. Ter vergelijking, een gepensioneerde werknemer in loondienst ontvangt uit het Algemeen Regime gemiddeld 1651,54 euro bruto per maand. Dit betekent dat zelfstandigen maandelijks 657,72 euro minder ontvangen, wat op jaarbasis meer dan 9200 euro verschil maakt.
De oorzaak van dit verschil ligt grotendeels in de manier waarop zelfstandigen bijdragen aan de sociale zekerheid. Veel zelfstandigen hebben er in het verleden voor gekozen om bij te dragen op basis van de minimale grondslag. Dit resulteerde in lagere maandelijkse bijdragen tijdens hun werkzame leven, maar ook in aanzienlijk lagere pensioenuitkeringen na hun pensionering.
Hoewel er recentelijk hervormingen zijn doorgevoerd, blijft de situatie voorlopig problematisch. Sinds januari 2023 wordt er een nieuw systeem gehanteerd waarbij zelfstandigen bijdragen op basis van hun werkelijke inkomsten in plaats van een zelfgekozen grondslag. Deze verandering is bedoeld om pensioenen eerlijker te maken, maar het zal naar verwachting jaren duren voordat deze hervormingen een merkbaar effect hebben op de pensioenen van zelfstandigen.
Daarnaast wijzen experts erop dat het bewustzijn van zelfstandigen over de lange termijngevolgen van hun sociale zekerheid beperkt is. Hierdoor maken velen keuzes die op korte termijn voordelig lijken, maar op de lange termijn nadelig uitpakken. Het gebrek aan financiële planning en kennis over pensioenen versterkt deze situatie.
De overheid probeert via voorlichtingscampagnes en hervormingen zelfstandigen te stimuleren om te investeren in hun toekomstige pensioen. Echter, gezien de grote verschillen met werknemerspensioenen, blijft dit een bron van zorg en debat in Spanje.