Elke week nemen Pascal uit Nederland en Emma uit Spanje de lezers mee op hun avonturen als aankoopmakelaars en consultants in Noordwest-Spanje. In tegenstelling tot de meeste makelaars die zich richten op de populaire gebieden aan de Middellandse Zee, hebben Pascal en Emma van Noordspanje gekozen voor Asturië en León, plekken die voor veel Nederlanders en Belgen nog onbekend zijn.
Als inwoner van de stad León ontkom je er niet aan: begin oktober is het tijd voor San Froilán, hét volksfeest van de stad. Zelfs als je denkt “ach, dit jaar sla ik het over”, hoor je de muziek op het Plaza Mayor, ruik je de geroosterde kastanjes en de geur van chorizo al van verre, en weet je – dit laat je niet aan je voorbijgaan.
San Froilán is een mix van traditie, religie en pure levenslust. De heilige Froilán is de patroon van León, en dat wordt met trots gevierd. Al tijden van tevoren zie je de stad zich voorbereiden: vlaggen aan balkons, stalletjes in aanbouw, en een lichte spanning in de lucht. Dit is het moment waarop León zich van laat zien – de mensen, de buurten, de levendigheid..
Het hoogtepunt is ongetwijfeld de romería (loop) naar het dorpje La Virgen del Camino. Duizenden mensen lopen de 10 km, vroeger op traditionele ossenwagens, anderen gewoon te voet, richting het heiligdom even buiten de stad. Onderweg muziek, eten, en zingen & praten. Een paar dagen later volgt de desfile de pendones, een indrukwekkende stoet van eeuwenoude hoge vlaggen uit dorpen uit heel de provincie. Ze worden gedragen door trotse mannen en vrouwen in traditionele kleding. Zo’n vlag staat symbool voor het verhaal van een regio met diepe wortels.
Maar San Froilán is niet alleen historie. Het is ook moderne gezelligheid: concerten, markten, draaimolens en vooral eten. Want zonder morcilla, chorizo, cecina en een goed glas wijn uit de Bierzo is geen feest compleet. León leeft, bruist, en nodigt uit om onderdeel te zijn van iets echts – iets wat je in grotere steden al lang kwijt bent.
Op maandag had León nog een vrije dag maar ik ging op pad door Asturië. Wie door Asturië of León reist, zal het snel opvallen: overal duiken plaatsnamen op die beginnen met Pola de of Soto de. Pola de Siero, Pola de Lena, Soto de Cangas, Soto de Valdeón… Voor wie het Spaans aardig beheerst, klinkt het vertrouwd, maar de betekenis is vaak minder bekend. Toch vertellen deze namen verrassend veel over de geschiedenis, het landschap en de manier waarop mensen hier eeuwenlang hebben geleefd.
Laten we beginnen met Pola. Dit woord komt van het Latijnse paula, wat zoveel betekent als “dorp” of “nederzetting”. In Asturië werd het later pola, en in het Baskisch gebied kom je een verwante vorm tegen: villa of puebla. Een Pola de gevolgd door een plaatsnaam betekent dus letterlijk “het dorp van…” – bijvoorbeeld Pola de Siero, “het dorp van Siero”.
Dan Soto. Dat woord stamt uit het Latijnse saltus, wat “bos”, “woud” of “weideland bij een rivier” betekent. In Spanje wordt het gebruikt voor vruchtbare stukken grond langs rivieren, vaak met wilgen, elzen of populieren – precies de vegetatie die je hier langs de talloze beken en riviertjes ziet. Een dorp dat Soto de heet, ligt dus meestal aan een waterloop of in een beschutte vallei met weelderig groen. Denk aan Soto de Sajambre in de Picos de Europa: een idyllisch dorp omgeven door bos en bergstromen.
Andere veelvoorkomende elementen in plaatsnamen zijn Valde- (afgeleid van valle de, oftewel “vallei van”), Vega (vlakte of weide), en Cueva (grot). Al deze namen beschrijven letterlijk de omgeving – een soort natuurlijke GPS uit de tijd dat kaarten nog zeldzaam waren.
Posada is ook zo’n typisch voorbeeld van een plaatsnaam met historische betekenis, en het komt hier in Asturië en León vaak voor. Denk aan dorpen als Posada de Llanes, Posada de Valdeón of Posada del Bierzo. Het woord posada betekent letterlijk “herberg” of “onderkomen” in het Spaans. Oorspronkelijk verwees het naar een plek waar reizigers konden uitrusten, eten en overnachten — een soort herberg of pleisterplaats langs oude handels- of pelgrimsroutes. In de middeleeuwen, toen vervoer langzaam ging en wegen vaak ruw waren, waren zulke posadas van levensbelang. Ze lagen meestal op strategische punten: kruispunten van routes, bergpassen of nabij kloosters waar pelgrims langstrokken, bijvoorbeeld op de Camino de Santiago.
Voor mij, als makelaar, is dit meer dan taalkundige trivia. Als je de betekenis van plaatsnamen kent, begrijp je ook beter wat je kunt verwachten. Een Soto betekent groen en water, een Pola betekent leven en bedrijvigheid. En vaak klopt dat nog steeds.
Dus de volgende keer dat je door Asturië of León rijdt en zo’n naam op een bord ziet: lees hem niet alleen, maar luister ernaar. Hij vertelt een verhaal – van aarde, water en mensen die hier al eeuwen wonen.
Volgende keer meer! ¡Hasta la próxima!
Pascal en Emma zijn gepassioneerde aankoopmakelaars en consultants in het onvergetelijke Noord-Spanje, een verborgen parel voor veel Nederlanders en Belgen. Met hun bedrijf noordspanje.nl willen ze dromers en avonturiers begeleiden in hun zoektocht naar het echte Spanje, en hen helpen bij het realiseren van hun droomwoning, waar ze samen nieuwe herinneringen kunnen creëren.