ALICANTE – De kans op een tsunami in de nabije toekomst is klein maar het gevaar bestaat aan de Costa Blanca en aan de hele Spaanse kust. UNESCO heeft recent nog gewaarschuwd voor een reële kans op een tsunami in het Middellands Zeegebied waarbij dus ook de Costa Blanca getroffen kan worden. Maar is men wel voorbereid op een tsunami en wat moet je doen als er een tsunami plaatsvindt?
Spanje heeft op dit moment slechts een gemeente die officieel als ‘Tsunami Ready’ betiteld kan worden, dat is Chipiona aan de Andalusische Costa de la Luz. In maart 2021 vond een grote oefening plaats in de stad Alicante om te testen wat men moet doen in geval van een grote ramp, waaronder ook een tsunami. Feit is dat het hele jaar door gemeenten oefeningen uitvoeren maar dat is meestal alleen bij de hulpdiensten.
En dat was maar goed ook want in augustus 2021 kreeg Santa Pola te maken met een plotselinge stijging van het waterniveau van meer dan één meter waarbij het zeewater het centrum bereikte. Dat was echter een meteorologische tsunami en had niets te maken met een normale tsunami als gevolg van een aardbeving.
Zeven jaar geleden moest men gedurende een half uur een tsunami-alarm afgeven langs de kust van de Valencia regio waar ook populaire gemeenten zoals Benidorm, Elche en Villa Joyosa mee te maken kregen. Dat gebeurde naar aanleiding van de 6,1 aardbeving bij Kreta waardoor men bang was dat het water een meter zou stijgen. Mensen werden als voorzorg uit zee gehaald want een meter stijging zou betekenen dat de zee honderd meter landinwaarts zou komen. Dat is toen niet gebeurd.
Waarschuwingssysteem
Spanje kent sinds juni 2021 een tsunami waarschuwingssysteem om zo de Spaanse kust beter te beschermen. De Spaanse regio’s die de meeste kans hebben op de gevolgen van een tsunami zijn Andalusië, Canarische Eilanden, Catalonië, Valencia regio, Galicië, Balearen en de Murcia regio waar 23 miljoen mensen wonen, 58% van de totale bevolking in Spanje.
Het ‘Plan Estatal de Protección Civil ante el Riesgo de Maremoto ’ heeft een waarschuwingssysteem gecreëerd waardoor vroegtijdig de hulpdiensten en regionale autoriteiten gewaarschuwd kunnen worden. Snelheid is daarbij belangrijk want als er sprake is van een tsunami of enorm hoge golven dan kunnen deze zich duizenden kilometers verplaatsen met snelheden tussen de 500 en 1.000 km/uur.
Het Spaanse SINAM-systeem is verbonden met soortgelijke systemen in Portugal, Frankrijk, Italië, Griekenland en Turkije waardoor er berekeningen gemaakt kunnen worden met nationale en internationale gegevens. Nadat een onderzeese aardbeving of zeebeving is geregistreerd berekent het systeem automatisch de kans op een tsunami of enorm hoge golven en wordt aangegeven wanneer deze het Spaanse vasteland of de eilanden archipels kunnen bereiken. In de ergste gevallen is dat 70 minuten waardoor de autoriteiten genoeg tijd zouden moeten hebben om de bevolking te waarschuwen en/of evacueren.
Maar wat moet je doen?
We weten dus nu dat er een landelijk waarschuwingssysteem bestaat om zo de nooddiensten te waarschuwen waardoor ook gemeenten maatregelen kunnen nemen. Maar wat moet je als inwoner of bezoeker van een getroffen gebied doen als er een tsunami plaatsvindt? Het Instituto Geográfico Nacional (IGN) heeft op haar website in meerdere talen, waaronder het Engels (zie onderaan), posters geplaatst waarop staat aangegeven wat je moet doen in geval van een tsunami.
Stap 1 is natuurlijk een hoger gelegen gebied zoeken waarbij je weg moet blijven van rivieren en waterplassen. Als je toch door het water verrast wordt, probeer dan zo snel mogelijk iets dat drijft vast te pakken. Zit je op een boot, vaar dan zeeinwaarts en vermijd de kust. Aan land moet je proberen een gebied te vermijden waar elektriciteitspalen of andere hoge objecten staan die zouden kunnen omvallen.
Maar wanneer moet je op de hoede zijn voor een tsunami? Als je dicht bij de kust staat of zit en je voelt plots het gerommel van een aardbeving, wees dan op je hoede. Als de zee zich plotseling terugtrekt zeeinwaarts, wees dan op je hoede want het water komt veel hoger terug naar land met het geluid van een aankomende trein. Als er een officieel tsunami-alarm afgaat, verlaat het gebied meteen. Als je toch denkt een leuke foto te kunnen maken van een tsunami of te lang wacht, houdt er dan rekening mee dat je niet kunt ontsnappen aan de kracht van het water.
