MADRID – Voor wie Spanje wil begrijpen, is het een thema dat nooit ver weg is. Het Spaanse binnenland en haar moeilijkheden. Grote delen van het Spaanse platteland leiden onder een toenemende vergrijzing en een dalende bevolkingsdichtheid. Een nieuwe studie toont dat daar ook nog eens de gesel van de klimaatverandering bovenop komt.
De landelijke gebieden zijn in Spanje als nooit tevoren onderhevig aan ecologische en sociale veranderingen. Volgens een studie van het ‘verwoestijnende’ Spanje (España desertificada), van het Sociaal observatorium van het ‘La Caixa’ fonds en de Autonome Universiteit van Barcelona, krijgt een belangrijk deel van het gebied te lijden onder de gevolgen van zowel de klimaatverandering als de ontvolking. In sommige gevallen gaat het zelf om een dubbele ‘aanval’.
Volgens de studie heeft 28 % van het landelijke territorium te lijden onder een hoge mate van ontvolking. 45 % van dat gebied kampt met chronische droogteproblemen, en in 17,5 % van het gebied ziet men zich met beide boosdoeners geconfronteerd.
Volgens het ‘Observatorio Social de la Fundación La Caixa’ bestaan er verschillende factoren die de ontvolking indijken. Zo onder meer de uitbouw van de agro-industrie en de hernieuwbare energiebronnen, de immigratie of het landelijke en ecologische toerisme. Ook de internet- en telefoonverbindingen brengen soelaas in de meest ontvolkte gebieden. En toch kunnen sommige maatregelen om de ontvolking tegen te gaan net rampzalig zijn voor de klimaatproblemen.
De groei van de agro-industrie brengt vaak vervuiling met zich mee, en neemt land in beslag dat anders zou kunnen worden gebruikt door jonge landbouwers of immigranten. Bovendien vervuilt de industrie de bodem en gebruikt of vervuilt zij vaak heel veel water. Dat speelt dus net de droogteproblematiek in de hand.
De studie toont dat de strijd tegen ontvolking en die tegen de toenemende klimaatproblematiek simultaan kunnen worden aangepakt, maar dan wel mits een doordacht beleid dat zo veel mogelijk hedendaagse en toekomstige factoren in rekening neemt.