Op 15 juni (2023) is het weer tijd voor de Wereld Tapas Dag (Día Mundial de la Tapa). Tapas zijn wereldberoemd en daarom worden de kleine hapjes uitbundig gevierd met hun eigen internationale feestdag. Tapas eten is een diepgewortelde gewoonte in de Spaanse cultuur. Het is een buitengewoon populaire, culinaire en sociale ervaring. Spanje heeft dan ook het hoogste aantal bars per inwoner in de wereld met 1 bar per elke 175 inwoners. In het grootste deel van deze bars kun je ook tapas eten en meer dan de helft (58%) bieden bij elk drankje gratis tapas aan. Eet jij dus mee dit jaar?
Een studie heeft aangetoond dat de tapasgewoonten van de inwoners van Spanje en toeristen heel erg verschillen. De vakantieganger haal je er gemakkelijk uit, aangezien hij van een sangria geniet bij zijn tapas, terwijl Spanjaarden een lekker fris biertje verkiezen (73%) of een glas wijn. De populairste tapas onder toeristen zijn tortilla en paella. Serranoham en patatas bravas (gefrituurde aardappeltjes met een pikante tomatensaus) zijn zowel onder toeristen als onder de locals populair.
De favoriete tapas van de locals zijn onder andere croquetas (warme, krokante kroketjes met een romige bechamelsaus en een vulling van ham), calamares (gefrituurde inktvisringen) en ensaladilla rusa (verwarrend genoeg Russische salade genoemd) gemaakt met aardappelen. Weekends zijn het favoriete moment om tapas te eten (84,6%). Het populairste tijdstip om tapas te eten is zaterdagavond met vrienden of op zondag met familie.
Het gemiddelde aantal tapas dat gegeten wordt, bedraagt 1-3 tapas, maar dit neemt toe tijdens het piekmoment op zaterdagavond (tussen 20 en 22 uur) tot meer dan 5 tapas per persoon. Misschien is het geheim om niet te dronken te worden een tapa per drankje?
Maar … wat is een tapa?
Een tapa (meervoud: tapas) is de aanduiding voor een Spaans aperitiefhapje. Traditioneel is een tapa een eetlustopwekkend hapje dat in Spaanse cafés bij een alcoholhoudend drankje (bier, wijn, sherry) wordt genuttigd. Soms worden in Spaanse cafés (vooral in Andalusië en in het binnenland) bij het bestelde drankje automatisch één of meerdere tapas gratis gegeven.
De oorsprong van de tapa is omstreden maar vast staat dat het woord “tapa” (meervoud tapas) is afgeleid van het Spaanse werkwoord “tapar” wat afdekken of bedekken betekent. “Tapa” is dan ook letterlijk te vertalen als “deksel”.
Op basis van deze betekenis wordt vaak verondersteld dat tapas zijn ontstaan uit de gewoonte om een drankje letterlijk met een stuk brood en/of een plakje ham af te dekken, dit om te voorkomen dat er bijvoorbeeld vliegen in het glas zouden komen.
Populairste tapas
Hieronder een kort overzicht van de populairste tapas in Spanje, ongetwijfeld ken je ze en heb je ze wel eens gegeten.
- Patatas Bravas – Heerlijke aardappelblokjes in een schaal of op een bord met daarover pittige rode saus. Heerlijk als voorgerecht of als tussendoortje als een tapa.
- Jamon Ibérico – De traditionele Spaanse ham kan zowel los gegeten worden als met brood. Let wel op want de goede Spaanse ham kan veel geld kosten maar het is wel lekker.
- Croquetas – De kroketten maar dan op Spaanse wijze gemaakt dus niet met het gebruikelijke vlees zoals in Nederland maar met ham, kaas of vis.
- Chorizo – Nog zo’n lekkere Spaanse pittige worst die dun gesneden heerlijk te eten is als een tapa. Men denkt dat de Chorizo als een van de eerste tapas werd gebruikt.
- Olivas – Een potje of schaaltje met olijven gaat er altijd wel in, gevuld of niet.
- Tortilla de Patata – De gebruikelijke aardappelen-omelet vult goed maar kan ook als kleine tapa gegeten worden, gesneden in een punt van de grote tortilla of als moderne blokjes met een stokje erin.
- Ansjovis – De ansjovis wordt fijn gefileerd als tapa gegeten, soms met citroen erbij.
- Albóndigas – De gehaktballetjes in saus, vaak tomatensaus maar dat kan ook een andere saus zijn, dat ligt aan de kok.
- Pulpo a la gallega – Inktvis op Galicische wijze bereid, gekookt in zout water en dan klein gesneden en geserveerd met olijfolie en pittige paprika. Je moet er van houden maar als tapa wordt het veel gegeten.
- Gambas al Ajillo – Vers gekookte gambas met olijfolie en knapperig van buiten maar zacht van binnen.
Er zijn er uiteraard nog veel meer op te noemen, maar men moet er niet over schrijven, maar men moet het gaan proberen in de plaatselijke tapas bar. Vergis je echter niet, want als de tapa op een broodje geserveerd wordt, in allerlei originele formaten en vormen, dan spreekt men niet meer van een tapa, maar van een pincho of pinxo, een Baskische vorm van tapas eten die erg populair is in Spanje en eigenlijk net zo lekker.
