In Spanje bevinden zich ongeveer een half miljoen gloednieuwe, nooit gebruikte woningen die niemand lijkt te willen kopen. Vermoedelijk blijven de meeste van deze woningen leeg, omdat ze nog in bezit zijn van de projectontwikkelaar en gebouwd zijn in de periode van de ‘vastgoed-boom’ aan het begin van deze eeuw. Het is een opvallend aantal, helemaal omdat er in Spanje een aanzienlijk tekort is aan beschikbare vastgoedobjecten om aan de vraag te voldoen.
Deze informatie is afkomstig uit de jaarlijkse gegevens over de voorraad onverkochte nieuwbouwwoningen, gepubliceerd door het ministerie van Transport, Mobiliteit en Stedelijke Agenda. Op 31 december 2022 stond de teller op 444.546 huizen, goed voor 1,7% van het totale woningbestand in Spanje. Dit woningbestand bestaat uit 26 miljoen vastgoedobjecten, waarvan het merendeel wordt gebruikt als hoofdverblijf.
Vanuit geografisch oogpunt zijn veel van deze onverkochte nieuwbouwwoningen gelegen in kustprovincies langs de Middellandse Zee, zoals Alicante, Castellón, Murcia en Almería. Madrid voert de lijst aan met het grootste aantal onverkochte nieuwbouwwoningen, namelijk 48.124, gevolgd door Barcelona (46.053), Alicante (33.354), Castellón (23.486), Valencia (21.437), Toledo (20.717), Murcia (19.769), Santa Cruz de Tenerife (18.152), Almería (15.505) en Sevilla (14.787).
Toch maken de onverkochte, onbewoonde woningen in veel van deze provincies slechts een klein deel uit van hun totale vastgoedmarkt. In de vier dichtstbevolkte provincies van het land (Madrid, Barcelona, Valencia en Sevilla) komt dit neer op slechts 2% van alle geregistreerde woningen. Echter, in provincies zoals Castellón, Toledo en La Rioja loopt dit percentage op tot bijna 5%.
Het aanzienlijke aantal onverkochte nieuwbouwwoningen vormt al een uitdaging sinds het uiteenspatten van de vastgoedbubbel eind 2000. In 2009 piekte het aantal van dergelijke woningen tot een historisch hoogtepunt van 649.780, na jaren van onbelemmerde bouwactiviteiten. Vanaf dat moment is het aanbod van nieuwbouwwoningen dat te koop staat in de afgelopen 14 jaar slechts met 32% afgenomen, ondanks de verkoop van 205.000 woningen. Daarnaast is het aantal woningen de laatste vijf jaar op ongeveer 450.000 gestagneerd. Sinds 2019 zijn er slechts 12.563 woningen verkocht, een vrijwel verwaarloosbare afname.
Waarom niet verkocht?
Het is opvallend dat in een land waar huisvesting een groot probleem vormt, er zoveel leegstaande woningen zijn, terwijl de vraag naar woningen enorm is. Een recent rapport van de Spaanse Centrale Bank suggereert dat deze onverkochte woningen mogelijk niet aansluiten bij de huidige vraag, die zich meer richt op grotere, open en energiezuinige ruimtes. Daarnaast moet worden opgemerkt dat het aandeel van deze onverkochte panden in grote steden, waar de prijsdruk het hoogst is, vrij klein lijkt te zijn.
3,4 miljoen lege woningen
Er is geen recente officiële statistiek over het totaal aantal leegstaande woningen in Spanje. De laatste cijfers werden gepubliceerd door het Spaanse Statistiekbureau (INE) in 2011, waarin werd gesproken over 3,4 miljoen leegstaande woningen. Hiervan waren 770.000 woningen gebouwd tussen 2002 en 2011, een aantal dat in lijn ligt met de voorraad onverkochte woningen in dat laatste jaar (676.000), zoals erkend door het ministerie van Transport. Het INE heeft echter besloten deze statistieken niet bij te werken, aangezien de definitie van ‘leegstaande woning’ niet duidelijk genoeg was. In plaats daarvan werkt het statistiekbureau aan een nieuwe maatstaf, gebaseerd op energieverbruik, die binnenkort zal worden uitgebracht.