Het aantal vrouwen dat in 2023 in Spanje is vermoord door huiselijk geweld is tot nu toe gestegen tot 55. Dat zijn er 6 meer dan in heel 2022. De recentste moord was op een 80-jarige vrouw uit A Coruña, die op 1 december door haar 88-jarige echtgenoot werd gedood. De 88-jarige man zou zijn vrouw hebben gedood met een steekwapen en daarna zelfmoord hebben gepleegd. Hun lichamen werden door zijn schoondochter gevonden op vrijdagochtend toen ze aankwam bij het huis van het echtpaar.
Spanje heeft al jaren te maken met een hoog niveau van gendergerelateerd geweld. Sinds 2003, toen voor het eerst cijfers werden bijgehouden, zijn er al 1.237 vrouwen vermoord door hun (ex-)partner. De cijfers schommelen van jaar tot jaar, maar er lijkt weinig verbetering op te treden.
In 2023 lijken de cijfers zelfs te verslechteren. Tot 1 december zijn er dit jaar al 55 vrouwen vermoord, tegenover 49 in dezelfde periode vorig jaar. Als deze trend zich doorzet, zullen de totale cijfers over 2023 hoger uitvallen dan in 2022.
Huiselijk- partner- of gendergeweld is nog steeds een taboe in Spanje. Het wordt gezien als privékwestie waar buitenstaanders zich niet mee hoeven te bemoeien. Dit taboe belemmert slachtoffers om hulp te zoeken en uit hun isolement te komen. Slachtoffers zwijgen uit schaamte of uit angst voor represailles van de pleger. Ook de omgeving van slachtoffers zwijgt vaak of bagatelliseert de situatie. Veel Spanjaarden vinden dat de overheid zich niet met de ‘privésfeer’ mag bemoeien. Geweld thuis is een familiekwestie die binnenskamers moet worden opgelost.
Uit de statistieken blijkt dat vrouwen veruit het grootste deel van de slachtoffers vormen als het gaat om partnergerelateerd geweld. Van de 55 moorden in 2023 ging het in alle gevallen om vrouwelijke slachtoffers. Hun belagers waren mannelijke (ex-)partners. Ook in bredere zin zijn vrouwen vaker slachtoffer dan mannen. Uit onderzoek blijkt dat 1 op de 3 Spaanse vrouwen ooit te maken heeft gehad met enige vorm van seksueel geweld door een partner.
Gendergeweld
Er bestaan verschillende vormen van partner- of gendergeweld:
- Lichamelijk geweld: Dit omvat slaan, schoppen, aan de haren trekken en andere vormen van fysiek misbruik. Dit is de meest zichtbare vorm.
- Emotioneel misbruik: Denigrerende opmerkingen maken, treiteren, manipuleren. Dit tast het zelfvertrouwen aan.
- Economisch geweld: Controle over geld, geen toegang geven tot bankrekeningen. Slachtoffer financieel afhankelijk houden.
Hulp
Voor slachtoffers van partnergeweld zijn er organisaties die hulp bieden:
- Telefonische hulplijnen (016-nummer in Spanje)
- Politie (091 of 062 bellen)
- Chatdiensten en WhatsApp-hulp
- Opvanghuizen om veilig te verblijven
- Juridische ondersteuning
- Therapie om trauma’s te verwerken
- Website voor hulp en informatie (Engels)
De stap naar hulp zoeken is vaak moeilijk. Maar het is van levensbelang voor slachtoffers van geweld in afhankelijkheidsrelaties.