De Spaanse grondwet wordt aangepast om discriminerende taal over personen met een beperking te verwijderen. Deze hervorming is een belangrijke stap om gelijkheid en inclusie te bevorderen. Alle politieke partijen stemden voor de wijziging, behalve extreemrechts VOX die tegen stemde.
Het Comité van Vertegenwoordigers van Personen met een Beperking zette in 2018 een constitutionele hervorming in gang om artikel 49 van de Spaanse grondwet aan te passen. Dit artikel bevatte de term “gehandicapt” (Spaans: disminuido) om te refereren aan personen met een fysieke, zintuiglijke of psychische beperking.
CERMI argumenteerde dat deze terminologie verouderd en stigmatiserend is. In plaats daarvan pleitte de organisatie voor meer inclusieve taal, namelijk “personen met beperking” (Spaans: personas con discapacidad).
Er was brede overeenstemming dat de bewoording van artikel 49 niet langer acceptabel was. Het gebruikte paternalistische en medische taal in plaats van een mensenrechtenbenadering. De term “gehandicapten” impliceerde dat personen met een beperking minderwaardig zijn. Dit staat haaks op het beginsel dat alle burgers gelijkwaardig zijn.
Na intens overleg tussen politieke partijen kwam er een voorstel om artikel 49 volledig te herschrijven. Dit voorstel verving “gehandicapten” door “personen met beperking” en benadrukte gelijkheid, vrijheid en inclusie. Het parlement stemde hier bijna unaniem mee in, op extreemrechts na.
Excuses van premier
Tijdens het debat over de grondwetsherziening bood premier Pedro Sánchez officieel excuses aan voor de discriminatie die personen met een beperking hebben ondervonden. Hij erkende dat “gehandicapt” en vergelijkbare termen hebben bijgedragen aan uitsluiting en ongelijkheid. “Dergelijk taalgebruik was krenkend en onaanvaardbaar. Namens alle voorgaande regeringen bied ik hiervoor mijn verontschuldigingen aan”, aldus Sánchez.
De premier prees de grondwetsherziening als een historische prestatie. Hij benadrukte dat de overheid een speciale verantwoordelijkheid heeft om de rechten van personen met een beperking te garanderen. “Deze hervorming stuurt een duidelijke boodschap dat we een inclusieve samenleving willen creëren, waarin iedereen gelijke kansen krijgt.”
Sánchez beloofde ook meer middelen vrij te maken voor handicap voorzieningen en beklemtoonde het belang van toegankelijkheid. “We moeten de obstakels wegnemen die personen met een beperking belemmeren om volwaardig te participeren. Daarvoor is een mentaliteitsverandering nodig, maar ook concrete politieke actie.”
De verontschuldiging van de premier werd goed ontvangen. Het wordt gezien als een positief signaal dat de regering het vraagstuk van handicap rechten serieus neemt. Tegelijkertijd benadrukken belangenorganisaties dat er nog veel werk aan de winkel is. Zij zullen de implementatie van de grondwetsherziening nauwgezet blijven volgen.