Ondanks dat sommige Spaanse politieke partijen willen dat Spanje het voorbeeld van andere Europese landen volgt om nachttreinen weer in te voeren, hebben zowel de regering als spoorwegmaatschappij Renfe aangegeven dat het niet rendabel is om deze diensten opnieuw op te starten. Spanje is dan ook vooralsnog niet van plan om de projecten voor nachttreinen uit te voeren.
Volgens Renfe is de vraag naar dit soort diensten te laag om het rendabel te maken, mede door de korte afstanden die moeten worden afgelegd tussen de grote steden in een land als Spanje. Bovendien maakt de huidige hogesnelheidstreindienst en het netwerk van andere vervoersmiddelen zoals langeafstandsbussen het overbodig om nachttreinen in te zetten.
In Spanje was er ten minste één nachttreinlijn in bedrijf tot 2020, toen de dienst die Galicië met Barcelona verbond stopte vanwege de pandemie. Begin vorig jaar maakte de Europese Commissie bekend dat het in het kader van haar plan om langeafstands- en grensoverschrijdend passagiersvervoer per spoor te stimuleren tien proefprojecten zal steunen.
Een van de belangrijkste redenen waarom Spanje terughoudend is om nachttreinen opnieuw in te voeren, is dat het moeilijk is om deze rendabel te maken. Volgens een studie van de Spaanse spoorwegbeheerder Adif zou er een subsidie van ongeveer 20 miljoen euro per jaar nodig zijn om een nachttreinlijn tussen Madrid en Barcelona rendabel te maken. Dit is een aanzienlijk bedrag, vooral gezien het feit dat de vraag naar nachttreinen in Spanje relatief laag is.
Hoewel nachttreinen in sommige andere Europese landen wel rendabel kunnen zijn, is dit vaak te danken aan overheidssubsidies of andere vormen van steun. In Spanje is de regering echter terughoudend om subsidies te verstrekken aan nachttreinen, omdat andere vervoersmogelijkheden, zoals hogesnelheidstreinen en vliegtuigen, al goedkoop en beschikbaar zijn.
Verbinding naar Barcelona
Hoewel de Spaanse regering niet van plan is om voorlopig nachttreinen te subsidiëren, hebben drie Europese bedrijven interesse getoond in het aanbieden van nachttreindiensten naar Spanje. Het Nederlands/Belgische bedrijf European Sleeper, het Franse bedrijf Midnight Trains en het Italiaanse bedrijf Thello hebben plannen aangekondigd om nachttreinen te lanceren die Barcelona met andere Europese steden zullen verbinden.
Midnight Trains is van plan om in 2024 een nachttrein te lanceren die Parijs met Barcelona zal verbinden. De trein zal een tussenstop maken in Toulouse, en de totale reistijd zal ongeveer 10 uur bedragen. Thello is van plan om in 2023 een nachttrein te lanceren die Milaan met Barcelona zal verbinden. De trein zal een tussenstop maken in Genua, en de totale reistijd zal ongeveer 9 uur bedragen. European Sleeper wou eind 2023 al met ‘The Goodnight Train’ naar Barcelona rijden, maar dat is niet gelukt. Wellicht dat eind 2024 haalbaarder is om een verbinding tussen Nederland, België, Frankrijk en Barcelona te realiseren.
De interesse van deze Europese bedrijven in het aanbieden van nachttreindiensten naar Spanje is een teken dat er vraag is naar dit soort diensten. Het is echter nog onduidelijk of de bedrijven in staat zullen zijn om nachttreinen rendabel te exploiteren zonder overheidssubsidies.