Het komt vaak voor dat je in de zomer lekker op een terras zit te zonnen, totdat er ineens en soms compleet onaangekondigd donkere wolken opdagen en er een flinke bui losbarst. Dergelijke stormen zijn niet alleen onverwacht, maar ook best interessant om te bekijken vanuit een wetenschappelijk perspectief. Wat zorgt er eigenlijk voor dat het weer zo snel verandert in de Spaanse zomermaanden?
Na weken van droogte in diverse regio’s van Spanje, viel deze week eindelijk de langverwachte regen. Vooral in het noorden, noordoosten en langs de Middellandse Zeekust werden aanzienlijke hoeveelheden neerslag geregistreerd. De buien gingen vaak gepaard met onweer en hagel. Bovendien heeft de overvloed aan regen op sommige locaties geleid tot problemen, zoals deels ondergelopen kelders, parkeergarages en straten, evenals waterafvoerkanalen die zijn overstroomd.
Het is een algemeen gegeven dat juli en augustus in de zomermaanden vaak de natste perioden zijn, gekenmerkt door een toename van onweersbuien. Dit lijkt tegenstrijdig, gezien het aangename, warme weer, de felle zon en de hoge temperaturen waar velen van genieten. Laten we eens onderzoeken hoe stormen ontstaan om dit fenomeen beter te begrijpen.
Stormen ontstaan door een combinatie van atmosferische factoren die onstabiele luchtmassa’s creëren. Dit begint met de opwarming van de luchttemperatuur aan de oppervlakte, meestal in de zomer. De warme lucht stijgt naar hogere, koudere delen van de atmosfeer, waarbij het temperatuurverschil tussen deze lagen cruciaal is voor het ontstaan van stormen.
Stormen ontstaan door temperatuurverschillen in de atmosfeer. Warme lucht boven de grond stijgt, terwijl er koudere lucht in hogere lagen is. Dit verschil zorgt voor instabiliteit en kan onweersbuien creëren. Een groter temperatuurverschil kan de stormkracht versterken.
Als warme, vochtige lucht stijgt, koelt deze af. Dit veroorzaakt condensatie van waterdamp en de vorming van wolken. Na voldoende afkoeling kan er veel neerslag vallen, vaak met onweer en bliksem. Dit is een belangrijke oorzaak van zomerstormen in juli en augustus.
Vochtigheid is ook cruciaal voor de vorming van stormen. Warme lucht bevat meer vocht dan koude lucht. Wanneer warme, vochtige lucht opstijgt en koudere lucht ontmoet, condenseert het vocht tot wolken. Groeiende wolken kunnen leiden tot zware regen, hagel en soms ook tornado’s, al zijn deze laatste in Spanje zeldzaam.
De aanwezigheid van vocht in de lucht is dus essentieel voor de creatie van stormen. In de zomer, wanneer de lucht vaak vochtig is, nemen onweersbuien toe. Dit verklaart waarom je in Spanje in de maanden juli en augustus vaker geconfronteerd worden met heftige regenval en onweer.