De groeiende afvalberg vormt niet enkel een milieu-uitdaging. De vervuiling en het afvalbeheer brengen ook aanzienlijke economische implicaties met zich mee. Spanje recycleert onvoldoende plastic en krijgt daarvoor boetes van miljoenen euro’s opgelegd door de Europese Unie.

Stel je voor dat je elke week 5 gram plastic inslikt. Het equivalent van een bankkaart. Elk jaar komen zo 250 gram microplastics ons lichaam binnen. Die zijn afkomstig van het water, uit de lucht en uit onze voeding, zo toont een studie van de universiteit van Newcastle (Australië) aan. Het misbruik van plastic verpakkingen en een ondermaatse recyclage zijn deels verantwoordelijk voor het probleem.

De laatste tien jaar steeg het volume geproduceerde plastic per Europeaan met 29%. Na Azië zijn we daarmee de tweede grootste producent op aarde. Alleen is daar een belangrijke kanttekening bij te maken. Voor elke 34 kilogram recycleren we slechts 14 kilogram. En dat is ook economisch een kostelijke grap.

Sinds 2020 wordt de lidstaten van de EU namelijk verplicht 80 cent belasting te betalen voor elke niet gerecycleerde kilogram plastic. In Spanje alleen al ging in 2023 meer dan een miljoen ton plastic verloren. De regering vermeed toen een monsterboete van 828 miljoen euro, omdat landen met een BBP onder het Europese gemiddelde op korting kunnen rekenen. Maar toch. Het kostte Spanje nog steeds een duizelingwekkende 686 miljoen euro. Om het probleem te verzachten, rekent de regering 45 cent aan per niet gerecycleerde kilogram aan de producenten van plastic.

Spanje is niet het enige land die worstelt met dat probleem. Enkel Slovenië, Estland, Duitsland, Nederland, Zweden en België voldoen aan de recyclagenormen. De Spaanse regering wil daarom volop inzetten op minder plastic en meer recyclage. Bij Greenpeace klinkt dat er niet snel genoeg wordt opgetreden om deze ‘stille pandemie’ een halt toe te roepen.