In Spanje groeit de bezorgdheid over watertekort. Deze kwestie raakt niet alleen de landbouw en de drinkwatervoorziening, maar vormt ook een grote bedreiging voor de bossen. Waar bosbranden vaak in de schijnwerpers staan door hun zichtbare verwoesting, wordt de geleidelijke schade door het ontbreken van water vaak genegeerd.

Water is een cruciale levensbron voor alle levende wezens op aarde, maar de problemen rond de beschikbaarheid van water worden steeds ernstiger. In Spanje, waar de zomers al jaren warmer worden, is het tekort aan water dramatisch toegenomen. 

De gevolgen van een tekort aan water zijn ernstig en raken zowel mensen als de natuur. Bossen, die afhankelijk zijn van voldoende regen, hebben het dan ook zwaar door droogte.

Met een gemiddelde bladvalling van 23% in de afgelopen jaren is het verlies van loofbomen een verontrustend teken voor de gezondheid van de Spaanse bossen. Dit bladverlies vermindert de fotosynthese, wat weer invloed heeft op de groei van de bomen en hun capaciteit om CO₂ op te slaan.

Watergebrek verzwakt bomen, waardoor ze vatbaarder worden voor plagen en ziektes. Toenemende stress door onvoldoende water vermindert hun weerstand tegen insecten en schimmels. Dit leidt tot een vicieuze cirkel: bomen gaan niet alleen dood door droogte, maar ook door schadelijke organismen.

Bij stijgende temperaturen verdampen planten sneller water door hun huidmondjes. Hierdoor neemt de watervraag in bossen toe, vooral met de zomers die we tegenwoordig meemaken. Zelfs als we dezelfde hoeveelheid water zouden beschikbaar hebben als 50 jaar geleden, zouden de bomen meer nodig hebben, en momenteel is er zelfs nog minder beschikbaar.

Het is juist het omgekeerde van wat de klimaatverandering met zich meebrengt in Spanje: steeds warmere periodes (hogere temperaturen) afgewisseld met steeds frequentere en ernstigere droogtes (minder beschikbare water). 2023 was bijzonder warm met een zeer droge lente, en dit volgde op een eveneens warm en droog 2022.