Recent zijn in Limburg 3600 Romeinse munten gevonden, de grootste vondst van zijn soort ooit in Nederland. Volgens archeologen is deze vondst van onschatbare waarde en kan er veel geleerd worden over de periode van 300 tot 500 na Christus in Zuid-Limburg. Spanje heeft een lange geschiedenis en de mogelijkheid dat je in het land een archeologische vondst doet is groot. Maar wat moet je doen als je iets vindt in Spanje?

Spanje is een land met een rijke geschiedenis die zich uitstrekt van de prehistorie tot de moderne tijd. Van de grotten van Altamira tot de Romeinse ruïnes van Mérida en de Moorse architectuur van Andalusië, archeologische schatten zijn overal te vinden. Stel je voor: je wandelt door het Spaanse platteland, en plotseling stuit je op een oude pot, een munt, of misschien zelfs een menselijk skelet. Wat moet je dan doen?

Het ontdekken van een archeologische vondst kan spannend zijn, maar het is belangrijk om te weten dat dergelijke vondsten onder strikte wetten vallen. Spanje heeft uitgebreide regelgeving om zijn cultureel erfgoed te beschermen, en het is essentieel dat je de juiste stappen volgt om ervoor te zorgen dat de vondst wordt beschermd en op de juiste manier wordt behandeld.

1. Stop en raak niets aan

De eerste en belangrijkste regel wanneer je een archeologische vondst doet in Spanje, is om de vondst niet te verstoren. Het is verleidelijk om de voorwerpen van dichtbij te bekijken of ze zelfs mee naar huis te nemen, maar dit kan niet alleen de archeologische waarde ervan beschadigen, het is ook illegaal.

In Spanje is het cultureel erfgoed sterk beschermd door de wet. De Spaanse wet 16/1985 over het Spaans Historisch Erfgoed (“Ley de Patrimonio Histórico Español”) stelt dat alle archeologische vondsten automatisch eigendom zijn van de staat. Dit betekent dat het illegaal is om dergelijke voorwerpen te verwijderen, te verkopen, of zelfs alleen maar te verplaatsen zonder toestemming.

Dus als je een archeologisch voorwerp ontdekt, is de eerste stap: niets aanraken, verplaatsen of oppakken. Dit geldt vooral voor vondsten die zich nog op de oorspronkelijke locatie (in situ) bevinden, aangezien de context waarin de vondst is gedaan vaak even belangrijk is als het voorwerp zelf.

2. Documenteer de vondst

Hoewel je het voorwerp zelf niet mag verplaatsen of aanraken, is het wel een goed idee om de vondst zorgvuldig te documenteren. Dit kan later van groot belang zijn voor de autoriteiten en archeologen die de vondst onderzoeken.

Maak foto’s: Maak gedetailleerde foto’s van de vondst vanuit verschillende hoeken, zonder deze aan te raken of te verplaatsen. Let hierbij op de locatie van de vondst in de omgeving, evenals eventuele zichtbare inscripties of patronen op het voorwerp zelf.

Noteer de locatie: Zorg ervoor dat je de exacte locatie van de vondst op een kaart markeert of GPS-coördinaten vastlegt. Hoe nauwkeuriger de locatie-informatie, hoe beter het is voor de autoriteiten om later onderzoek uit te voeren.

Beschrijf de vondst: Schrijf een korte beschrijving van wat je hebt gevonden, inclusief de grootte, vorm, kleur, en materiaal van het voorwerp. Probeer ook eventuele inschattingen te maken over de staat van het object (is het beschadigd, compleet, enzovoort).

Het verzamelen van deze informatie kan van onschatbare waarde zijn voor de autoriteiten en onderzoekers, vooral als er later onderzoek naar de vondst plaatsvindt.

3. Meld de vondst aan de juiste autoriteiten

In Spanje moet elke archeologische vondst onmiddellijk worden gemeld bij de autoriteiten. Het niet melden van een archeologische vondst kan leiden tot hoge boetes of zelfs strafrechtelijke vervolging, afhankelijk van de ernst van de overtreding. De volgende stappen moeten worden gevolgd bij het melden van een archeologische vondst in Spanje:

A. Contacteer de regionale autoriteiten

In Spanje worden de meeste zaken die te maken hebben met archeologisch erfgoed beheerd door de autonome regio’s, dus de eerste stap is om contact op te nemen met de juiste regionale instantie. Elke autonome regio heeft zijn eigen afdeling die verantwoordelijk is voor cultureel erfgoed. Afhankelijk van waar je de vondst doet, moet je mogelijk contact opnemen met een van de volgende instanties:

• Andalusië: Consejería de Cultura y Patrimonio Histórico
• Catalonië: Departament de Cultura
• Valencia regio: Dirección General de Cultura y Patrimonio
• Galicië: Consellería de Cultura, Educación y Ordenación Universitaria
• Madrid: Dirección General de Patrimonio Cultural
• Baskenland: Diputación Foral de Cultura

Je kunt de contactgegevens van de relevante instantie meestal gemakkelijk vinden op de officiële websites van de regionale overheden.

B. Meld het bij de Guardia Civil

Naast het melden van de vondst bij de regionale autoriteiten, kun je ook de vondst melden bij de Guardia Civil, de nationale politie van Spanje. De Guardia Civil heeft een speciale eenheid, de SEPRONA (Servicio de Protección de la Naturaleza), die verantwoordelijk is voor de bescherming van het milieu en cultureel erfgoed. Je kunt contact opnemen met het dichtstbijzijnde kantoor van de Guardia Civil of hen telefonisch op de hoogte stellen van je vondst.

C. Vul een officieel meldingsformulier in

In sommige gevallen kunnen de regionale autoriteiten je vragen om een officieel formulier in te vullen waarin je alle details over de vondst vermeldt. Dit kan via hun website of per post worden ingediend. Zorg ervoor dat je alle informatie die je hebt verzameld, zoals foto’s, coördinaten en beschrijvingen, op dit formulier vermeldt.

4. Wat doen de autoriteiten met de vondst?

Zodra je de vondst hebt gemeld, nemen de autoriteiten het onderzoek over. Het proces dat volgt, kan variëren afhankelijk van de regio en het type vondst, maar over het algemeen zal het volgende gebeuren:

A. Een team van experts wordt ingeschakeld

Na de melding sturen de autoriteiten meestal een team van archeologen of andere experts naar de locatie om de vondst te onderzoeken. Dit team zal bepalen of de vondst van archeologisch belang is en of verder onderzoek of opgravingen noodzakelijk zijn.

B. Mogelijke opgravingen

Als de vondst als significant wordt beschouwd, kunnen de autoriteiten besluiten om een volledige opgraving te starten. Dit proces kan weken of zelfs maanden duren, afhankelijk van de omvang en complexiteit van de vindplaats. Tijdens de opgraving zullen archeologen de vondst zorgvuldig documenteren en proberen deze in zijn bredere historische context te plaatsen.

C. Conservatie en onderzoek

Na de opgraving wordt de vondst vaak overgebracht naar een laboratorium voor verdere analyse en conservatie. Hier wordt het object bestudeerd door experts, die proberen de ouderdom, herkomst en historische betekenis ervan vast te stellen. Afhankelijk van de vondst kan het object worden tentoongesteld in een museum, of kan het worden opgeslagen in een archief voor toekomstig onderzoek.

D. Terugkeer naar de oorspronkelijke vindplaats

In sommige gevallen kunnen vondsten na onderzoek worden teruggebracht naar de oorspronkelijke locatie, vooral als ze deel uitmaken van een grotere archeologische site die openstaat voor het publiek. In andere gevallen wordt de vondst mogelijk opgenomen in de permanente collectie van een museum of archeologisch instituut.

5. Wat gebeurt er met de ontdekker?

Als je een archeologische vondst doet en deze correct meld, word je meestal gezien als iemand die heeft bijgedragen aan het behoud van het cultureel erfgoed van Spanje. Hoewel je geen eigendom kunt claimen op de vondst, kan het zijn dat je naam wordt vermeld in officiële documenten of rapporten over de ontdekking. In sommige gevallen kan een kleine beloning worden aangeboden, afhankelijk van de waarde van de vondst en de omstandigheden van de ontdekking.

Het is echter belangrijk om te onthouden dat het illegaal is om archeologische vondsten mee naar huis te nemen of te verhandelen. Als je de vondst niet meldt, of als je probeert de vondst te verkopen, kun je worden geconfronteerd met zware juridische sancties.