De recente waarschuwing van de Asociación Española Contra el Cáncer heeft de alarmbellen doen rinkelen. De statistieken wijzen op een schokkende toename van kanker onder personen jonger dan 50 jaar, die sinds de jaren 90 met maar liefst 80% is gestegen. Deze alarmerende stijging roept niet alleen vragen op over de oorzaken van deze ontwikkeling, maar ook over de effectiviteit van het Spaanse gezondheidszorgsysteem en de noodzaak van preventieve maatregelen.
Kanker is de belangrijkste doodsoorzaak in het land geworden, zelfs voor hart- en vaatziekten. Van de 433.163 geregistreerde sterfgevallen in 2023 was bijna 27% gerelateerd aan een vorm van kanker.
Leeftijd is een cruciale factor bij het ontstaan van tumoren. Het National Health Institute in de VS meldt dat er tot 20 jaar slechts minder dan 25 gevallen per 100.000 inwoners zijn, terwijl dit aantal boven de 60 jaar gemiddeld meer dan 1000 gevallen per 100.000 inwoners bedraagt.
Maar de afgelopen decennia zijn er steeds meer gevallen bij jongeren vastgesteld. Deze stijging baart de medische en wetenschappelijke gemeenschap zorgen, die het belangrijk vindt om de oorzaken achter deze verontrustende cijfers te onderzoeken.
Een studie uit 2023, gepubliceerd in BMJ Oncology, toont aan dat er wereldwijd meer kankergevallen zijn bij mensen onder de 50. Het onderzoek vergelijkt de kankerdiagnoses van 2019 met die van 1990. In 2019 werden er maar liefst 1,82 miljoen nieuwe diagnoses gesteld bij mensen jonger dan 50 jaar, wat een stijging van 79% betekent vergeleken met 1990.
Hoewel de studie de situatie in Spanje met betrekking tot de incidentie onder jonge mensen niet beschrijft, geeft het wel informatie over West-Europa. Daaruit blijkt dat in 1990 de incidentie 118 gevallen per 100.000 inwoners was en in 2019 gestegen is naar 126, wat een toename van 6,3% betekent.
Hoewel genetische factoren een rol spelen, zijn vette diëten met veel rood vlees en zout, en weinig fruit en zuivel, evenals alcohol- en tabaksgebruik, de belangrijkste risicofactoren die gevonden zijn bij veelvoorkomende kankers bij mensen onder de 50 jaar.
Naast de levensstijlen wijzen sommige experts erop dat deze stijging ook te maken kan hebben met de verbeterde vroegdetectie technieken die tegenwoordig beschikbaar zijn. Een digitale mammografie van nu is bijvoorbeeld nauwkeuriger dan de onderzoeken die 30 jaar geleden werden uitgevoerd.
