In reactie op de recente escalatie in het conflict tussen Oekraïne en Rusland hebben Zweden en Finland maatregelen genomen om hun burgers voor te bereiden op een mogelijke oorlog. De Zweedse overheid heeft een 32-pagina tellende brochure uitgebracht, getiteld ‘Als de crisis of oorlog komt’, waarin burgers worden geadviseerd over hoe te handelen bij noodsituaties, waaronder oorlog. Deze gids, verspreid door de Zweedse Civiele Beschermingsdienst (MSB), biedt richtlijnen voor het aanleggen van voedselvoorraden, medische benodigdheden en andere essentiële items. Maar hoe is dat in Spanje, Nederland en België eigenlijk geregeld?
Naast Zweden heeft Finland een online platform gelanceerd met vergelijkbare informatie, gericht op het verhogen van de paraatheid onder de bevolking. Deze initiatieven komen nadat beide landen hun traditionele neutraliteit hebben verlaten en lid zijn geworden van de NAVO, mede als reactie op de Russische invasie van Oekraïne in februari 2022.
De recente beslissing van de Amerikaanse president Joe Biden om Oekraïne toestemming te geven voor het gebruik van langeafstandsraketten tegen Rusland heeft de spanningen verder doen oplopen. Als gevolg hiervan hebben Zweedse en Finse autoriteiten hun burgers aangespoord om zich voor te bereiden op mogelijke escalaties. De Zweedse brochure benadrukt niet alleen de dreiging van oorlog, maar ook andere crises zoals natuurrampen en cyberaanvallen.
In Finland is een vergelijkbare campagne gestart, waarbij burgers worden aangemoedigd om noodvoorraden aan te leggen en zich bewust te zijn van de procedures bij een nationale crisis. Deze maatregelen zijn bedoeld om de weerbaarheid van de samenleving te vergroten en ervoor te zorgen dat burgers weten hoe te handelen in geval van een noodsituatie.
De inzet van langeafstandsraketten door Oekraïne heeft geleid tot verontwaardiging in Moskou, waar functionarissen waarschuwen voor een mogelijke escalatie naar een Derde Wereldoorlog. Russische politici hebben Europese landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, opgeroepen om het voorbeeld van de Verenigde Staten niet te volgen, uit angst voor verdere destabilisatie van de regio.
Zowel Zweden als Finland benadrukken dat deze voorbereidingen niet bedoeld zijn om paniek te zaaien, maar om burgers te informeren en voor te bereiden op mogelijke noodsituaties. De autoriteiten hopen dat door proactieve maatregelen te nemen, de samenleving beter bestand zal zijn tegen eventuele toekomstige crises. Lees de Zweedse brochure in het Engels HIER.
Spanje, Nederland en België
In Spanje is de civiele bescherming voornamelijk de verantwoordelijkheid van de Protección Civil, een overheidsinstantie die zich richt op het voorkomen en beheren van noodsituaties, variërend van natuurrampen tot industriële ongevallen. De Spaanse overheid heeft diverse protocollen en plannen opgesteld om de bevolking te beschermen en te informeren tijdens crises. Er zijn echter geen recente grootschalige campagnes geweest die specifiek gericht zijn op het voorbereiden van burgers op oorlogssituaties.
In Nederland is de civiele bescherming georganiseerd onder de verantwoordelijkheid van de veiligheidsregio’s, die samenwerken met de Nationale Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). De overheid heeft de website crisis.nl gelanceerd, waar burgers informatie kunnen vinden over actuele noodsituaties en hoe te handelen. Hoewel er geen specifieke campagnes zijn gericht op oorlogssituaties, worden burgers wel geïnformeerd over algemene noodvoorbereidingen, zoals het aanleggen van een noodpakket met essentiële items.
België heeft het “Nationaal Crisiscentrum” dat verantwoordelijk is voor de coördinatie van noodsituaties. De overheid heeft de website crisiscentrum.be opgezet, waar burgers informatie kunnen vinden over verschillende soorten noodsituaties en hoe daarop te reageren. Er zijn richtlijnen beschikbaar voor het samenstellen van een noodpakket en het opstellen van een noodplan voor gezinnen. Net als in Nederland en Spanje zijn er geen recente campagnes die specifiek gericht zijn op het voorbereiden van burgers op oorlogssituaties.