MADRID – Naast een zonnesteek waarbij men last heeft van te veel blootstelling aan de zon, bestaan er nog meer manieren van oververhitting van een menselijk lichaam tijdens de zomermaanden. De hitteberoerte is daar een van en wellicht wel de meest gevaarlijke omdat de lichaamsthermostaat in de hersenen ontregeld is, de lichaamstemperatuur gevaarlijk hoog kan oplopen en urgente medische hulp meestal vereist is.
Zonnesteek, hitte-uitslag, hitte-oedeem, hitte-kramp, hitte-stuwing, hitte-uitputting, hitte-flauwte en hitteberoerte zijn allemaal aandoeningen die kunnen optreden bij oververhitting door toedoen van het warme weer en hoge temperaturen. Als je meer vocht verliest dan je binnenkrijgt, droog je uit. En als je lichaam te weinig vocht bevat om te verdampen via de huid, stijgt je lichaamstemperatuur.
Uitdroging en lichaamstemperatuurstijging kunnen voor verregaande gezondheidsproblemen zorgen. En hoe warmer het buiten is, des te groter de kans op zulke warmteproblemen of hitteproblemen.
Ontstaan oververhitting
In de hersenen bevindt zich een temperatuurregelcentrum, de zogenaamde hypothalamus. Stijgt je lichaamstemperatuur te veel, dan probeert je hypothalamus deze weer nabij de 37 graden te brengen wat op twee manieren kan gebeuren:
- Door meer te zweten waarbij het zweet op de huid voor verkoeling zorgt als dit verdampt.
- Door een sterkere doorbloeding van de huid waarbij de bloedvaten wijder worden waardoor het hart meer bloed kan rondpompen.
Is er sprake van een vochtgebrek dan stop je met zweten en neemt de bloedstroom in de huid af waardoor een nog slechtere warmteafgifte optreedt en de lichaamstemperatuur zal stijgen.
Wat is een hitteberoerte
De hitteberoerte of warmteberoerte is een extreem gevaarlijke vorm van oververhitting waarbij de lichaamsthermostaat in de hersenen compleet ontregeld is, de lichaamstemperatuur gevaarlijk hoog kan oplopen en urgente medische hulp vereist is.
Situaties waarin een hitteberoerte kan optreden zijn onder andere zwaar lichamelijk werk leveren in vochtige hete lucht, in de volle zon in slaap vallen (bijvoorbeeld op strand), een baby die in een oververhitte wagen wordt achtergelaten of een ouder iemand die te warm aangekleed in de zon zit etc.
Symptomen hitteberoerte
- Er is sprake van een hoge lichaamstemperatuur (soms wel 41 graden of hoger).
- Er is sprake van abnormaal gedrag, hoofdpijn, hallucinaties, verwardheid, angst, kans op toeval (insult).
- Er is sprake van een rode huid maar men zweet niet.
- Er is sprake van een snelle hartslag en moeilijke ademhaling.
- Er is sprake van misselijkheid, vermoeidheid, slap voelen.
- Er is sprake van mogelijk bewustzijnsverlies en bewusteloosheid.
Wat te doen
Als er (vermoedelijk) sprake is van een hitteberoerte dien je het volgende te doen waarbij afkoelen de absolute prioriteit heeft want een hitteberoerte kan zeer ernstige en onherstelbare hitteletsel tot gevolg hebben.
- Bel of laat iemand 112 bellen.
- Breng het slachtoffer naar een koele omgeving.
- Geef het slachtoffer niets te drinken of eten (dat moet een arts bepalen).
- Laat het slachtoffer rusten en geen inspanningen doen.
- Trek zoveel mogelijk kleding uit (indien nodig).
- Koel het slachtoffer zo goed mogelijk af met koel (niet koud) water in de nek, oksels en liezen.
- Voorkom dat het slachtoffer gaat trillen.
Handige Spaanse woorden
Mocht er sprake zijn van een hitteberoerte of oververhitting dan is het wel makkelijk als je enkele Spaanse woorden weet. Hieronder een kort lijstje met enkele Spaanse woorden met daarachter de Nederlandse vertaling.
Infarto de calor = hitteberoerte
Calor = warm
Mareo = duizeligheid
Las náuseas = misselijkheid
Dolor de cabeza = hoofdpijn
Fiebre = koorts
Vómito = overgeven
Respiración = ademhaling
Latido del corazón = hartslag
Síntomas = symptomen
Confusión = verwarring
Sudoración excesiva = overmatig zweten
Convulsiones = stuiptrekkingen
Diarrea = diarree