MADRID – Afgelopen 18 oktober besloten diverse rechters van het Hooggerechtshof dat niet de klanten maar de banken de hypotheek belastingen moeten betalen. Dat besluit werd door hetzelfde hooggerechtshof de dag na de uitspraak op ijs gezet omdat het vergaande sociale en economische gevolgen zou hebben. Uiteindelijk na een overleg en stemming door alle (althans 28 van de 35) rechters op maandag 5 en dinsdag 6 november werd besloten dat die uitspraak niet correct was en de klanten (dus niet de banken) de belastingen moeten blijven betalen.
Maar wat heeft het Tribunal Supremo in Madrid nu eigenlijk beslist en wat zijn de gevolgen. Het gaat over wie de verantwoordelijke is voor het betalen van de “impuestos de la firma de la hipoteca” ofwel “Impuesto de Actos Jurídicos Documentados (AJD)” vrij vertaald belasting op gedocumenteerde juridische handelingen. Met de uitspraak van de Tribunal Supremo is de situatie rondom deze belastingen dus niet veranderd.
Verandering van mening
Na de uitspraak van 18 oktober waarbij beslist werd dat niet de klanten maar de hypotheekverstrekkers (banken in het meeste geval) deze hypotheek belastingen moeten betalen is er onzekerheid ontstaan bij zowel de banken alsook de klanten. Het hooggerechtshof besloot direct na de uitspraak deze te onderzoeken omdat het vergaande sociale en economische gevolgen zou hebben.
Het gaat om een situatie die nog nooit is voorgekomen bij het Spaanse Hooggerechtshof waarbij een eigen uitspraak (die in principe altijd bindend is) door dezelfde rechters als ongeldig is verklaard. Uiteindelijk hebben 15 (van de 28) rechters besloten dat de klanten de hypotheek belastingen moeten blijven betalen terwijl 13 rechters vinden dat dit door de banken moet gebeuren, zoals de oorspronkelijke uitspraak van 18 oktober.
In Spanje wordt gesproken over “gana la banca” ofwel de banken winnen dit gevecht waarbij er zeer veel onzekerheid is ontstaan over de onpartijdigheid van de rechters en het Spaanse Hooggerechtshof. Het gevoel heerst bij veel mensen dat de druk van de banken en de politiek ervoor heeft gezorgd dat een bindende uitspraak is teruggedraaid.
Percentage
Spanje heeft een van de hoogste Impuesto de Actos Jurídicos Documentados (AJD) van Europa. Diverse landen zoals Nederland, Duitsland en Groot Brittannië kennen deze speciale belastingen niet terwijl andere landen zoals buurlanden Portugal, Frankrijk en ook Italië deze belastingen wel kennen maar deze veel lager zijn.
In Spanje is de hoogte van de AJD afhankelijk van de autonome deelstaat waar men een hypotheek afsluit. Zo wordt er in de deelstaten Andalusië, Aragón, Cantabrië, Castilla y León, Castilla-La Mancha, Catalonië, Extremadura, Galicië, Murcia en de Comunidad Valenciana 1,5% gevraagd.
In Asturië en op de Balearen is dat 1,2% terwijl dit 1% is in La Rioja. De Comunidad de Madrid en de Canarische Eilanden hanteren een percentage van 0,75% wat in Baskenland en Navarra zelfs nog lager is met 0,50%.
Met deze percentages betalen klanten dus een AJD bij een hypotheek van 120.000 euro tussen de 600 en 1.800 euro en in het geval van 150.000 euro tussen de 750 en 2.250 euro.