MADRID – Wie had ooit gedacht dat Spanje een overeenkomst tussen de Europese Unie en Groot Brittannië in de weg kon staan. De Spaanse regering heeft namelijk aangegeven dat ze alleen instemmen met een overeenkomst over de Brexit als op papier staat dat het land betrokken wordt bij alle besluiten die van invloed zijn op Gibraltar, het Britse schiereiland dat in Spanje ligt.
Mede dankzij de standvastige houding van premier Pedro Sánchez en zijn regering staat de Brexit-top van zondag onder druk waarbij Spanje al heeft aangegeven dat als het land geen vetorecht krijgt de top in Brussel ook geen zin heeft. Terwijl de premier van Spanje op staatsbezoek is op het eiland Cuba (voor het eerst sinds jaren) is de Britse premier Theresa May in Brussel aan het onderhandelen.
In principe ging alles rondom de Brexit zoals gepland totdat er begin deze week een verandering werd aangebracht in artikel 184 en daar ging Spanje niet mee akkoord. Het is het voorlaatste artikel van de 185 in het 500 pagina’s tellende akkoord waarin staat dat Groot Brittannië er alles aan doet om problemen na de transactie op te lossen maar voor Spanje is dat niet genoeg.
De Spaanse regering wil dat expliciet Gibraltar genoemd wordt in de overeenkomst want anders zou zonder enige goedkeuring er van alles beslist kunnen worden over Gibraltar zonder dat Spanje bij die beslissingen is betrokken. In Gibraltar werken veel Spanjaarden die elke dag de grens passeren en er zijn ook veel Britten die elke dag naar Spanje gaan. Om toekomstige problemen te voorkomen wil Spanje mee kunnen beslissen.
Voor de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken Josep Borrell is het heel duidelijk: komt er geen verandering in de houding rondom Gibraltar dan heeft de Brexit-top van komende zondag ook geen zin. Vanuit Brussel heeft men aangegeven een extra document toe te willen voegen waarin staat dat Spanje meedoet in beslissingen rondom Gibraltar en dat Groot Brittannië dat dient te respecteren.
Volgens de Spaanse onderhandelaar in Brussel ziet die tekst er goed uit en gaat het zelfs nog iets verder dan wat Spanje eiste maar de Britse premier wil nog niets op papier zetten en wil slechts de belofte doen. Dat is voor Spanje op dit moment niet genoeg.
UPDATE: De Brexit deal tussen de EU en Groot Brittannië is getekend door de 27 lidstaten, waaronder Spanje. De Spaanse regering weigerde eerste mee te werken als het land geen garanties zou krijgen over de beslissingen rondom Gibraltar. Die problemen lijken nu opgelost waarbij Spanje op drie verschillende manieren de garantie heeft gekregen dat toekomstige beslissingen over Gibraltar niet genomen worden zonder inmenging van Spanje.
De rots
Gibraltar is een Brits overzees gebied gelegen aan het zuidelijke eind van het Iberisch Schiereiland bij de ingang van de Middellandse Zee. Het heeft een oppervlakte van 6,8 km2 en een noordelijke grens met Andalusië in Spanje.
Gibraltar werd in 1704 tijdens de Spaanse Successieoorlog door een Engels-Nederlandse troepenmacht op Spanje veroverd. Het gebied werd vervolgens in 1713 onder de Vrede van Utrecht “voor altijd” overgedragen aan het Koninkrijk Groot-Brittannië, iets wat Spanje sindsdien dwars zit.