MADRID – Op woensdag werd er in het Spaanse parlement gediscussieerd over de Catalaanse kwestie en problematiek die ontstaan is na het afgelopen weekend. In Madrid verdedigde premier Sánchez het sturen van drie boze brieven naar de Catalaanse regioregering en het waarschuwen wat betreft het mogelijk sturen van de Spaanse politie als de zaak niet onder controle is. De oppositiepartijen PP en Ciudadanos roepen echter om het toepassen van artikel 155 om zo de controle over Catalonië over te nemen.
Het afgelopen weekend gingen op meerdere dagen manifestanten en sympathisanten van de Comités en Defensa de la República ofwel CDR-beweging de straten op om o.a. snelwegen af te sluiten, wegen te blokkeren in Barcelona en de tolpoorten open te zetten terwijl de Catalaanse politie niets deed.
Ook verwees de regiopremier Quim Torra naar de Sloveense manier om de Catalaanse republiek te bewerkstelligen, wetende dat dit leidde tot een oorlog met tientallen doden en honderden gewonden.
Al deze acties en opmerkingen zijn in Madrid maar ook in Catalonië niet goed gevallen en de situatie begint in aanloop naar de ministerraad die op 21 december in Barcelona gehouden wordt steeds ernstiger te worden.
Terwijl premier Sánchez blijft zeggen dat hij nog het vertrouwen heeft in de Catalaanse regioregering om de situatie door middel van de Catalaanse politie onder controle te houden en de veiligheid van iedereen te waarborgen, roepen andere politieke partijen op tot het inzetten van artikel 155.
Partijen
Volgens de Partido Popular (PP) en Ciudadanos kan het zo niet verder gaan en moet de Spaanse regering artikel 155 in werking laten treden. Ciudadanos gaat zelfs zo ver om te roepen van doden op straat, als verwijzing naar de Sloveense Tiendaagse Oorlog in 1990 waartoe de Catalaanse regiopremier blijkbaar toe in staat is.
Ook de PP-partij vraagt om artikel 155 en de conservatieve partij wil de controle van Catalonië overnemen en autonome en ook landelijke verkiezingen houden. De Podemos-partij blijft het overleg verdedigen en wil niets weten van artikel 155.
Catalaans parlement
Op woensdag werd er ook gediscussieerd in het Catalaanse autonome parlement waarbij de regiopremier Torra zijn woorden over Slovenië probeerde uit te leggen. Hij verwees daarmee naar het democratische proces en niet naar het geweld waarmee de republiek tot stand is gekomen. Daarnaast roept Torra de CDR-beweging op om geen geweld te gebruiken terwijl hij aan de andere kant hen blijft aanmoedigen om druk uit te oefenen.
Premier Sánchez heeft de regiopremier Torra gewaarschuwd. Op het moment dat blijkt dat hij de wet overtreedt of negeert zal de Spaanse regering vasthoudend en krachtig optreden. Wat Sánchez dan zal doen heeft hij nog niet bekend gemaakt maar dat er Spaanse politie gestuurd zal worden naar Catalonië omdat de Mossos d’Esquadra klaarblijkelijk hun werk niet uitvoeren, is duidelijk.
Wat is artikel 155?
Met artikel 155 wordt verwezen naar het artikel met dat nummer in de Spaanse grondwet. Dit artikel werd in oktober 2017 door de toenmalige regering-Rajoy gebruikt om de controle van Catalonië over te nemen nadat de voormalige regioregering de onafhankelijkheid had uitgeroepen.
Artikel 155 is een de vele artikels die vermeld staat in de “Carta Magna” of “Constitución”, de grondwet waarin de grondrechten en/of de organisatiestructuur van Spanje beschreven staat. Hierin staan alle rechten en plichten van o.a. de burgers van een land maar ook de politici en zoals in Spanje de verhoudingen tussen de centrale regering in Madrid en de autonome regeringen in de deelstaten.
Letterlijk staat er in artikel 155:
1. indien een autonome deelstaat niet voldoet aan de verplichtingen die de grondwet of andere wetten opleggen of zo handelt dat de acties een ernstige verstoring teweegbrengen in het algemeen belang van Spanje, kan de regering, nadat ze de regionale premier van de autonome deelstaat daarop hebben aangesproken en deze geen gehoor geeft, met een absolute meerderheid van de stemmen van de Senaat de nodige maatregelen treffen om de handelingen die in strijd zijn met de grondwet op geforceerde wijze een halt toe te roepen om het algemeen belang te beschermen.
In het Spaans: 1. Si una Comunidad Autónoma no cumpliere las obligaciones que la Constitución u otras leyes le impongan, o actuare de forma que atente gravemente al interés general de España, el Gobierno, previo requerimiento al Presidente de la Comunidad Autónoma y, en el caso de no ser atendido, con la aprobación por mayoría absoluta del Senado, podrá adoptar las medidas necesarias para obligar a aquélla al cumplimiento forzoso de dichas obligaciones o para la protección del mencionado interés general.
2. Voor de tenuitvoeringlegging van die maatregelen in het bovenstaande kan de regering instructies geven aan alle autoriteiten van de autonome gemeenschappen.
In het Spaans: 2. Para la ejecución de las medidas previstas en el apartado anterior, el Gobierno podrá dar instrucciones a todas las autoridades de las Comunidades Autónomas.
Veiligheid en agenten
Premier Sánchez heeft al aangegeven dat hij vindt dat er op dit moment nog geen reden is om artikel 155 in te zetten maar hij meent wel dat hij eventueel extra Spaanse politie naar Catalonië kan sturen, gebruikmakend van de Ley Orgánica de Fuerzas y Cuerpos de Seguridad del Estado artikel 38.2 om de veiligheid te waarborgen in een autonome deelstaat.
Voorlopig worden er zo’n 600 agenten van de Policía Nacional en Guardia Civil naar Barcelona gestuurd om de veiligheid te waarborgen van de deelnemers aan de ministerraad die op 21 december plaats gaat vinden in Barcelona. De CDR-beweging en CUP-partij hebben al aangekondigd veel problemen te gaan veroorzaken om alles in het werk te stellen om de ministerraad niet door te laten gaan.