MADRID – Heb je er ooit van gehoord? Top manta! Het is een veel gebruikte omschrijving van de (veelal Afrikaanse) illegale straatverkopers in Spanje. Deze heb je ongetwijfeld wel gezien in Spanje of ergens anders in Europa want ze zijn overal. Naast grote steden als Buenos Aires, Londen, Rome of Parijs waar je ze nog in kleine aantallen ziet, zie je in Spanje overal langs de toeristische kust en in de grote steden de straatverkopers die met lakens vol schoenen, tassen, horloges, sjaals etc. lopen om deze op clandestiene wijze te verkopen aan de vaak gewillige toeristen.
De Top manta is een fenomeen en een soort plaag aan het worden want het lijkt er wel op dat de autoriteiten of niets willen doen of niets kunnen doen aan de vaak illegale straatverkopers die illegale namaak spullen verkopen. Het lijkt erop dat er steeds meer bijkomen en dat houdt dus in dat ze vrijgelaten worden om te verkopen en dat er door de mensen vraag is naar illegale spullen. Vooral de toeristen die langs de boulevards en promenades tientallen Afrikanen spullen zien verkopen vinden het eigenlijk wel leuk, een soort van openlucht markt of warenhuis maar dan met veel goedkopere spullen.
Hartstikke illegaal
Waar de kopers van de Top manta producten echter geen rekening mee houden is dat er een soort van maffia achter het hele gebeuren zit en dat het kopen van illegale spullen hartstikke fout en strafbaar is. Het zal niet de eerste keer zijn dat de politie gekochte spullen in beslag neemt en daarbovenop een boete van meer dan 300 euro uitschrijven, leuk souvenir dus voor de toeristen. Tevens betalen de illegale Top manta verkopers uiteraard geen belasting (dat kan ook niet over illegale spullen) en dat is weer in strijd met de wet.
Daarnaast verdienen de normale winkeliers die soortgelijke echte producten verkopen minder want zij moeten wel aan alle verplichtingen doen. Het kan ook soms voorkomen dat een toerist als deze op het vliegveld aankomt gecontroleerd wordt waarbij illegale spullen in beslag genomen worden en er weer sancties kunnen volgen. De kans op boetes en/of controles is klein maar het kan voorkomen en het is al gebeurd.
Arme mensen
Nu wordt er vaak door de toeristen gezegd “arme mensen” die dat moeten verkopen en dus wordt er iets gekocht. Houdt er dan wel rekening mee dat het meeste geld niet naar die “arme mensen” gaat maar naar de maffiabazen die op de achtergrond vele tienduizenden euro’s kunnen verdienen. Het merendeel van de verkopers komt uit Sub-Sahara Afrika, Senegal en diverse andere Afrikaanse landen en zijn vaak op illegale wijze Spanje binnengekomen. Op sommige plaatsen of in sommige steden zoals bijvoorbeeld Madrid, hebben de straatverkopers wel een licentie en zijn ze meestal legaal in het land.
Catalonië
Een van de regio’s waar de meeste Top manta verkopers te vinden zijn is Catalonië waar de kustplaatsen van noord (Costa Brava) naar zuid (Costa Dorada) en alles daartussenin elke zomer (en vaak in de winter) te maken hebben met het fenomeen Top manta. Op sommige plaatsen loopt het echt de spuigaten uit, vinden winkeliersverenigingen in heel Catalonië. Zij hekelen dan ook de lakse houding van de gemeenten die weliswaar roepen dat men er iets aan probeert te doen maar hun handen gebonden zijn vanwege de wetten. Ook in de stad Barcelona kom je niet om de straatverkopers heen. Je ziet ze langs de Ramblas, in de Port Vell haven en bij de populaire attracties zoals Parc Guell en de Sagrada Familia of aan de Passeig de Gracia winkelstraat.
Van CD naar valse Nike, Adidas…
Vroeger verkochten de Top manta verkopers alleen nog CD’s en DVD’s maar dat zie je bijna niet meer. Tegenwoordig worden er praktisch hele winkels neergezet (soms met rekken en spiegels en al) of worden de spullen op kleden neergelegd waarbij de normale wandelaar of fietser bijna geen plaats meer heeft. De artikelen worden op karren, fietsen en allerlei andere manieren naar de verkoopplaatsen gebracht, vaak niet door de verkopers zelf maar door andere Afrikanen. Dan zijn er nog personen die de politie in de gaten houdt waarbij je vroeger de Top manta verkopers snel zag wegrennen maar tegenwoordig is men niet meer zo bang voor de politie omdat ze weten dat deze vaak niet meer kan doen dan zeggen dat ze weg moeten … om later weer gewoon terug te komen.
Politiek
Voorlopig lijkt het erop dat er geen einde komt aan het fenomeen Top manta en lijkt het wel of het steeds erger en meer wordt. De lokale politiek probeert er vaak wat aan te doen maar op de een of andere manier slaagt men er op veel plaatsen niet in, althans in Spanje. In andere europese steden is dat wel gelukt zoals Parijs, Berlijn, Londen etc.
Er zal waarschijnlijk een wetswijziging voor nodig zijn om strenger en beter te kunnen optreden tegen de Top manta verkopers maar dat lijkt nu niet de prioriteit. Misschien moet men het gaan omdraaien en de kopers van de illegale spullen strenger gaan aanpakken, immers als de vraag daalt zal ook het aanbod dalen, aldus enkele experts.
Dit artikel is origineel geplaatst in oktober 2017 maar nog steeds actueel.