In de komende drie jaar zullen ongeveer 472.000 zelfstandigen in Spanje met pensioen gaan, blijkt uit een rapport van de Vereniging van Zelfstandige ondernemers UPTA. Dit aantal, goed voor 16% van de werkende zelfstandigen, benadrukt de groeiende vergrijzing binnen deze sector. Naar verwachting zal dit aantal oplopen tot 600.000, wat een grote impact zal hebben op belangrijke economische sectoren zoals bouw, loodgieterij en mechanica.
Volgens UPTA zijn er momenteel 600.000 zelfstandigen in Spanje die 60 jaar of ouder zijn, waarvan er 190.000 zelfs al ouder zijn dan 64 jaar. Het merendeel van hen heeft meer dan twee decennia bijgedragen aan het speciale socialezekerheidsstelsel voor zelfstandigen (RETA). Zonder een goed doordacht opvolgingsplan dreigt hun vertrek te leiden tot een ernstig tekort aan vakmensen en ervaring, vooral in essentiële beroepen en in kleinere dorpen en gemeenschappen waar deze diensten schaars zijn.
De voorzitter van UPTA benadrukt dat de continuïteit van essentiële diensten in gevaar komt. De organisatie roept daarom op tot een beter generatiewisselingsplan. Hoewel er een nieuwe wet op beroepsonderwijs is ingevoerd, is deze onvoldoende gericht op het begeleiden van jonge mensen naar zelfstandige beroepen. UPTA stelt voor om een duale opleiding te introduceren, zodat jongeren praktijkervaring opdoen en bestaande klanten overnemen van oudere zelfstandigen.
Een ander aandachtspunt is de zogenaamde actieve pensioenregeling, waarbij zelfstandigen gedeeltelijk kunnen blijven werken na hun pensioen. Meer dan 100.000 zelfstandigen zouden hiervan gebruik willen maken als de voorwaarden toegankelijker worden. UPTA pleit voor wijzigingen in de regelgeving, waaronder een verhoging van de compatibele pensioenuitkering tot 75% in het eerste jaar van actieve pensioenregeling. Als de zelfstandige een medewerker met een vast contract in dienst neemt, zou de uitkering volledig uitbetaald moeten worden.
Het rapport onderstreept ook dat jongeren momenteel weinig vertegenwoordigd zijn binnen het zelfstandig ondernemerschap, mede door een hoge werkloosheid van 27%. Slechts 7% van de jongeren is zelfstandige, wat het tekort aan opvolgers verder versterkt.