Het Museo del Prado in Madrid heeft een opvallend voorstel gedaan aan de Koninklijke Spaanse Academie (RAE): neem het woord ‘bosquiano’ op in het officiële woordenboek van de Spaanse taal. Deze nieuwe term is bedoeld om alles te beschrijven wat te maken heeft met het werk en de stijl van de Nederlandse schilder Jheronimus Bosch, in Spanje bekend als El Bosco.
Het Prado-museum heeft een sterke connectie met Bosch, vooral door het beroemde drieluik ‘De Tuin der Lusten’, dat tot de meest bezochte werken van het museum behoort. Bosch is bekend om zijn surrealistische, fantasierijke en vaak raadselachtige schilderijen vol symboliek. Zijn werk is lastig in te delen binnen een traditionele kunststroming zoals de middeleeuwen of renaissance, waardoor de unieke term ‘bosquiano’ volgens het museum goed aansluit. 5 april werd daarom uitgeroepen tot “Jheronimus Bosch Day“, een datum die jaarlijks gevierd zal worden.
Volgens de verantwoordelijken van het museum is ‘bosquiano’ een logisch en noodzakelijk adjectief, vergelijkbaar met andere artistieke termen zoals ‘goyesco’ (voor Goya) of ‘picassiano’ (voor Picasso). Het gebruik van zulke adjectieven helpt om specifieke stijlen en invloeden van kunstenaars beter te kunnen omschrijven in zowel de kunstgeschiedenis als de populaire cultuur.
Jheronimus Bosch werd rond 1450 geboren in ‘s-Hertogenbosch. Zijn kunstwerken staan bol van religieuze thema’s, morele lessen, duivelse figuren en bizarre wezens. In Spanje geniet hij al eeuwenlang van grote waardering. Koning Filips II verzamelde zijn schilderijen en sindsdien is Bosch stevig verankerd in de Spaanse kunstwereld. Dat maakt het volgens het Prado extra logisch dat juist het Spaanse woordenboek hem eert met een eigen term.
De term ‘bosquiano’ wordt in de praktijk al regelmatig gebruikt door kunsthistorici, journalisten en liefhebbers. Het is geen verzinsel, maar een woord dat in de dagelijkse praktijk al waardevol blijkt. Toch ontbreekt het nog in het officiële woordenboek, en daar wil het museum verandering in brengen. Volgens hen is het tijd om deze veelgebruikte term een officiële status te geven.
Het voorstel van het Prado is niet alleen een eerbetoon aan Jheronimus Bosch, maar ook een manier om zijn werk beter bespreekbaar te maken. Bosch’ schilderijen roepen veel vragen op en worden nog altijd intens bestudeerd. Een officieel erkende term zou het makkelijker maken om zijn stijl en invloed op andere kunstenaars te beschrijven.
De RAE heeft nog geen definitieve beslissing genomen, maar het voorstel ligt nu op tafel. Mochten ze het goedkeuren, dan zou ‘bosquiano’ binnenkort een officieel onderdeel worden van de Spaanse taal. Dat zou niet alleen een primeur zijn, maar ook een bevestiging van de blijvende invloed van Bosch in de moderne cultuur.
Naast de erkenning binnen de kunstwereld zou ‘bosquiano’ ook relevant kunnen zijn in andere creatieve sectoren zoals literatuur, film en mode. Daar wordt regelmatig inspiratie gehaald uit de vreemde en visionaire wereld die Bosch heeft gecreëerd.