Op dinsdag heeft de Spaanse premier Pedro Sánchez aangekondigd dat Spanje dit jaar bijna 10,5 miljard euro extra zal investeren in veiligheid en defensie. Hiermee wil het land voldoen aan de NAVO-verplichting om 2% van het bruto binnenlands product (bbp) aan defensie-uitgaven te besteden, een doel dat oorspronkelijk voor 2029 was gepland.
Tijdens een persconferentie na de ministerraad benadrukte Sánchez dat deze investering geen belastingverhogingen, toename van het begrotingstekort of bezuinigingen op de sociale voorzieningen met zich mee zal brengen. De financiering zal komen uit heroriëntatie van bestaande begrotingsposten, economische groei en Europese fondsen.
Het investeringsplan is opgebouwd rond vijf pijlers:
- Verbetering van arbeidsvoorwaarden en uitrusting van de strijdkrachten (35% van het budget): Hierbij gaat het om loonsverhogingen en betere uitrusting voor militair personeel.
- Ontwikkeling van cyberveiligheid en telecommunicatie (31%): Investeringen in digitale infrastructuur, waaronder de aanschaf van satellieten, radars en technologieën zoals kunstmatige intelligentie en quantumcomputing, om een digitaal schild tegen cyberaanvallen te creëren.
- Aanschaf van defensie-uitrusting (18%): Modernisering van wapensystemen voor land- en zeemacht, gericht op afschrikking en niet op offensieve doeleinden.
- Versterking van dubbel inzetbare middelen (16%): Dit gaat om materiaal dat zowel door het leger als bij civiele noodsituaties gebruikt kan worden, zoals bij overstromingen of bosbranden.
- Ondersteuning van internationale missies (3%): Verbetering van de veiligheid en uitrusting van Spaanse troepen die deelnemen aan missies onder VN-, NAVO- of EU-mandaat.
Premier Sánchez benadrukte dat 87% van de investeringen ten goede zal komen aan Spaanse bedrijven, wat naar verwachting zal leiden tot de creatie van ongeveer 100.000 banen, waarvan 36.000 direct in de defensie- en veiligheidsindustrie en 60.000 indirect.
Het plan heeft echter geleid tot verdeeldheid binnen de regeringscoalitie. De partij Sumar heeft het plan “buitensporig” genoemd en bekritiseert het gebrek aan voorafgaand debat over de noodzaak van deze uitgaven. De Podemos partij heeft zich fel uitgesproken tegen het plan en noemt het “het grootste militaire uitgavenpakket in de geschiedenis” van Spanje.
De oppositiepartij Partido Popular (PP) heeft eveneens kritiek geuit op het besluit van de regering om het plan niet ter stemming voor te leggen aan het parlement. Ze beschuldigen Sánchez van een autoritaire aanpak en het omzeilen van democratische processen.
Sánchez zei dat hij het plan zal uitleggen in het parlement, maar volgens de Spaanse regels hoeft het parlement er niet officieel mee in te stemmen. Dat komt doordat het plan geen hogere belastingen of extra staatsschuld veroorzaakt.
Het volledige plan zal worden gepubliceerd op de website van La Moncloa en ter beoordeling worden voorgelegd aan de Europese Unie en de NAVO.