MADRID – Ondanks dat de Poetin-gezinde Russische zakenman Mikhail Fridman de militaire acties in Oekraïne op papier heeft veroordeeld, heeft de Europese Unie de eigenaar van de Spaanse supermarktketen Día toch op de pro-Poetin lijst of Europese zwarte lijst gezet. Mikhail Fridman staat erom bekend Poetin financieel gesteund te hebben en hij heeft de Russische president meermaals verdedigd.
Mikhail Maratovich Fridman is een in Oekraïne geboren, Russische oligarch. Hij heeft ook het Israëlische staatsburgerschap. Hij was medeoprichter van Alfa-Group, een multinationaal Russisch conglomeraat. Volgens Forbes was hij de zevende rijkste Rus vanaf 2017 met een geschat vermogen van 12 miljard dollar.
De term Oost-Europese oligarch of Russische oligarch wordt gebruikt voor zakenlieden uit de voormalige Sovjet-Unie die veel politieke macht verwierven tijdens de periode waarin dit land overging van communisme naar kapitalisme en uit elkaar viel in verschillende republieken. In bredere zin wordt het woord gebruikt voor alle miljardairs met politieke invloed uit Rusland en de andere voormalige Sovjetstaten.
En Mikhail Fridman is zo’n Russische oligarch die altijd Poetin gesteund heeft en nu dus op de Europese zwarte lijst is komen te staan. Dat betekent in de praktijk dat Fridman de EU-landen niet binnen mag komen en dat al zijn tegoeden zijn bevroren. Ook Fridman’s bedrijf Alfa Bank werd al getroffen door de EU-sancties. Collega medeoprichter Pyotr Aven van Alfa Bank staat ook op de Europese zwarte lijst.
In 2019 nam Fridman de controle over van de van oorsprong Spaanse supermarktketen Día. Fridman heeft met zijn onvesteringsbedrijf LetterOne, dat in Luxemburg geregistreerd staat, 77,7% van Día in handen terwijl de rest van de supermarktketen in handen is van kleinere investeerders.
Ondanks dat Mikhail Maratovich Fridman bekend staat als Poetin-aanhanger en hem ook financieel en persoonlijk gesteund heeft, vermijdt de Russische zakenman normaal gesproken politieke opmerkingen. Maar het afgelopen weekend was hij de eerste Russische zakenman en oligarch die zich kritisch uitsprak over de door Poetin gestarte oorlog in Oekraïne, nota bene het geboorteland van Fridman waar hij tot zijn zeventiende heeft gewoond.
Naast de Spaanse Día supermarktketen zijn de Russische tycoon en zijn partners ook eigenaar van de X5-supermarktketen, de mobiele operator Veon en het ook in Nederland en België bekende Holland & Barrett, een keten van natuurvoedingswinkels.
Voor de Spaanse supermarktketen Día is het op de Europese zwarte lijst plaatsen van de grootste investeerder van de keten slecht nieuws. Maar daar bovenop komt dat de Spaanse keten 257,3 miljoen euro verliezen heeft geleden in 2021 wat bovenop de 363,8 miljoen euro verliezen in 2020 komt. Met de bekendmaking van deze slechte jaarcijfers heeft de supermarktketen ook afstand genomen van Fridman.
UPDATE: Zowel Mijaíl Fridman als Petr Aven hebben nadat ze op de Europese zwarte lijst zijn opgenomen ontslag genomen bij LetterOne. Op deze manier probeert men het investeringsbedrijf te redden van de ondergang. Ook de supermarktketen Día doet het niet goed op de beursgang.