De btw op elektriciteitsrekeningen in Spanje is sinds vrijdag 1 maart 2024 gestegen van 10% naar 21% voor vrijwel alle huishoudelijke verbruikers. De reden is de sterke daling van de gemiddelde megawatt-uurprijs (MWh) in de afgelopen zeven dagen, met een gemiddelde waarde van € 5,50. Dit heeft ertoe geleid dat de elektriciteitsprijs in februari gemiddeld € 40 bedroeg op de groothandelsmarkt, bijna de helft minder dan de maand ervoor en drie keer zo weinig dan een jaar geleden. Maar wat is er gebeurd met de 10% btw die de regering heeft ingesteld voor heel 2024?
Na een 2023 met 5% btw en na de de-escalatie van de energieprijzen, besloot de regering voor het hele jaar 2024 10% btw te heffen op de elektriciteitsrekening. Dit werd echter gekoppeld aan de voorwaarde dat de groothandelsprijs van een megawattuur boven € 45 moest blijven. Op 27 december 2023 bepaalde de ministerraad dat als de elektriciteitsprijs onder € 45 zakt, het oorspronkelijke btw-tarief van 21% de maand erna weer zou gelden. En dat is precies wat er is gebeurd.
De gemiddelde elektriciteitsprijs op de groothandelsmarkt was in februari € 40, volgens de Iberische Energiemarkt Operator (OMIE). Omdat dit onder de € 45 referentiewaarde ligt, is de btw op 1 maart gestegen van 10% naar 21%. Voor een huishouden met een gemiddeld maandelijks verbruik van 190 kilowattuur betekent dit ongeveer € 4,50 extra op de maandrekening in maart, volgens berekeningen van de vergelijkingssite Selectra.
Deze regel geldt voor alle verbruikers, met uitzondering van de ongeveer 1,6 miljoen begunstigden van het sociale elektriciteitstarief. Zij houden het hele jaar 10% btw, ongeacht de elektriciteitsprijs. Er zijn echter nuances. Terwijl verbruikers op de vrije markt een prijsstijging zullen zien vergeleken met februari omdat de meesten een vaste prijs hebben waar nu een hoger btw-tarief bij komt, kan het voor gebruikers met een gereguleerd tarief anders uitpakken. Het zogenaamde PVPC-tarief is gekoppeld aan de groothandelsprijs en de termijnmarkten suggereren dat de MWh in maart aanzienlijk lager zal zijn dan de € 40 van februari.
De Spaanse Consumentenbond Facua heeft kritiek geuit op de afschaffing van de btw-korting op elektriciteit. Dit zal volgens hen leiden tot energiearmoede voor veel verbruikers die nu al grote inspanningen leveren om hun energierekeningen te betalen. Volgens een enquête van deze vereniging beschouwt 86% van de gebruikers zichzelf als kwetsbaar op dit gebied.