Een opvallende weersituatie: terwijl delen van Spanje zich opmaken voor een periode van regen en onstuimig weer, genieten Nederland en België van bijna zomerse temperaturen. Dit contrast is niet uniek, want ook in februari scheen de zon vaker in de Lage Landen dan in grote delen van Spanje. Natuurlijk gaat het niet om heel Spanje, want het land is veel groter en kent uiteenlopende klimaten. Toch is het verschil op dit moment opvallend te noemen.
Veel mensen in Nederland en België denken dat zodra daar de zon schijnt, het in Spanje wel slecht weer móet zijn. Maar is dat echt zo? Die gedachte komt vooral voor bij mensen die op vakantie naar Spanje gaan en verlangen naar zon en warmte. Als het dan toevallig ook goed weer is in eigen land, ontstaat snel het idee dat Spanje daar de prijs voor betaalt. Maar zo simpel zit het weer niet in elkaar.
Het klimaat in Spanje verschilt sterk van dat in Nederland en België. Dat komt door de ligging op het Iberisch Schiereiland, de bergketens die het weer beïnvloeden, en de invloed van zowel de Middellandse Zee als de Atlantische Oceaan. Daardoor zijn de klimatologische verschillen binnen Spanje groot. Het zuiden is vaak warm en droog, terwijl het noorden juist meer neerslag krijgt en daardoor meer overeenkomsten vertoont met het weer in Nederland en België.
Zonnig en warm weer in Nederland en België ontstaat meestal door een hogedrukgebied boven Midden- of Noord-Europa. Zo’n systeem zorgt voor stabiel, droog en vaak helder weer. Soms hangt daar tegenover een lagedrukgebied boven Zuid-Europa, wat in delen van Spanje voor regen kan zorgen. Maar dat gebeurt lang niet altijd en is dus geen vaste regel.
Er zijn genoeg dagen waarop het zowel in Nederland als België en in Spanje heerlijk weer is. Vooral in de lente en vroege herfst komt dit regelmatig voor. In de zomer is Spanje meestal aanzienlijk warmer en droger dan de Lage Landen. En er zijn ook momenten waarop Spanje baadt in de zon, terwijl Nederland en België juist kampen met grijs en nat weer.
Het idee dat Spanje automatisch slecht weer heeft zodra het in Nederland of België zonnig is, houdt hardnekkig stand. Soms is er inderdaad een verbinding in het weer te zien, maar in de meeste gevallen is het puur toeval. Het Europese weer wordt gestuurd door een complex samenspel van factoren, zoals druksystemen, luchtstromen en de tijd van het jaar.
Ook binnen Spanje zijn er grote regionale verschillen in het weer. Zo schijnt aan de Costa del Sol de zon veel vaker dan in het natte en groene noorden van het land. Dus als het bijvoorbeeld regent in Galicië of Asturië, wil dat nog niet zeggen dat het in Andalusië ook slecht weer is. Hetzelfde geldt voor de Canarische Eilanden, waar het klimaat het hele jaar door zacht en zonnig is en regen eerder een uitzondering is dan de regel.
Voor vakantiegangers is het dus slim om niet alleen het weer thuis in de gaten te houden, maar juist ook goed te kijken naar het lokale weer in de regio van Spanje waar ze naartoe willen. Het kan prima zo zijn dat het in Nederland of België én in Spanje stralend weer is, zonder dat dat ten koste hoeft te gaan van elkaar.