Recente ontwikkelingen tonen aan dat grote supermarktketens misbruik maken van de btw-verlaging om hun winstmarges te verhogen. De consumentenorganisatie FACUA klaagt onder andere over de bekende supermarkten zoals Alcampo, Aldi, Carrefour, Dia, Eroski, Hipercor, Lidl en Mercadona.
Supermarkten spelen een cruciale rol in de distributie van olijfolie naar de consument. Ze fungeren als de laatste schakel in de toeleveringsketen, waardoor ze een aanzienlijke invloed hebben op de uiteindelijke prijs die consumenten betalen.
De meeste grote supermarktketens bieden zowel bekende merken als hun eigen huismerken aan. Deze huismerken zijn vaak goedkoper dan de merkproducten, wat ze aantrekkelijk maakt voor prijsbewuste consumenten.
Supermarkten hanteren verschillende strategieën om hun prijzen vast te stellen. Ze kijken naar factoren zoals inkoopprijs, concurrentie en consumentengedrag. Bij producten zoals olijfolie, die als basisproduct worden beschouwd, streven supermarkten vaak naar competitieve prijzen om klanten aan te trekken.
Echter, recente ontwikkelingen suggereren dat sommige supermarkten deze strategieën misbruiken om hun winstmarges te verhogen, ten koste van de consument.
Wanneer de overheid de btw op bepaalde producten wijzigt, zoals recent is gebeurd met olijfolie naar een IVA van 0%, wordt van supermarkten verwacht dat ze deze wijziging doorberekenen aan de consument. In theorie zou een btw-verlaging moeten leiden tot lagere prijzen voor de eindgebruiker.
Helaas blijkt uit onderzoek dat sommige supermarkten deze btw-verlaging gebruiken als dekmantel om hun eigen marges te verhogen, waardoor de beoogde voordelen voor de consument teniet worden gedaan.
Uit onderzoek van consumentenorganisatie FACUA blijkt dat meerdere grote supermarktketens betrokken zijn bij deze praktijken. Onder de genoemde namen vinden we bekende spelers zoals Mercadona, Lidl, Carrefour, Alcampo, Aldi, Dia, Eroski en Hipercor.
Deze ketens worden ervan beschuldigd hun prijzen voor huismerk olijfolie op een gecoördineerde manier aan te passen, wat suggereert dat er mogelijk sprake is van prijsafspraken of andere concurrentievervalsende praktijken.
FACUA heeft de prijzen van olijfolie in diverse supermarkten zorgvuldig onder de loep genomen en opvallende gelijkenissen ontdekt in de prijsveranderingen.
Bijvoorbeeld, begin juli 2023 was het opvallend dat bijna alle onderzochte winkels hun prijs voor een liter extra vierge olijfolie op € 6,45 hadden gezet, behalve Hipercor, die € 6,95 vroeg. In de maanden die volgden, werden er gecoördineerde prijsstijgingen waargenomen, wat resulteerde in een uiteindelijk gelijkgetrokken prijs van € 9,25 in november en december 2023.
Het mechanisme achter deze prijsaanpassingen lijkt te werken volgens een vast patroon. Wanneer één supermarktketen zijn prijs aanpast, volgen de anderen snel om hun prijzen gelijk te trekken of de verschillen te minimaliseren tot slechts enkele centen per liter.
Dit gedrag roept vragen op over de mate van concurrentie in de markt en suggereert dat er mogelijk sprake is van stilzwijgende of expliciete afspraken tussen de verschillende ketens.