Het belangrijkste plein van de Spaanse hoofdstad en wellicht wel heel Spanje is de Puerta del Sol. Deze is recent compleet vernieuwd en aangepast, maar ondanks dat het extreem warm kan zijn in Madrid is er geen schaduwrijke boom te zien. Dit is de reden waarom het centraalste punt van Spanje boomvrij is.
Na veel controverse over de hoeveelheid modder en vuil die de renovatie van de nieuwe Puerta del Sol veroorzaakte, is het werk voltooid. De controverse is echter niet gestopt met de voltooiing ervan. De afwezigheid van bomen en andere groene gebieden heeft voor veel klachten en ontevreden gezichten over het vernieuwde Puerta del Sol gezorgd. Maar… waarom zijn er geen groene gebieden op de Puerta del Sol? Het antwoord lijkt te berusten op twee redenen: een politieke en een fysieke.
De gemeente Madrid besloot de Puerta del Sol te renoveren en het nieuwe ontwerp waarvan de inwoners en bezoekers van Madrid momenteel kunnen genieten, heeft geen bomen of groene gebieden. Op politiek gebied was de reden in wezen om het concept van ‘harde pleinen’ toe te passen: openbare ruimtes met een grote oppervlakte, normaal gesproken van beton of graniet, met minimale of geen aanwezigheid van vegetatie en weinig stedelijk meubilair. Voor sommige architecten houden de ‘harde pleinen’ het idee van stroom en dynamiek in, en dit was het idee van de gemeente Madrid: een ruimte voor veel voetverkeer, een plek om doorheen te lopen en geen plek om te ontspannen of te rusten.
Op een plein zonder bomen of groene gebieden die schaduw bieden, en geen geschikt meubilair om te rusten, zullen mensen het moeilijk hebben om er veel tijd door te brengen, vooral in tijden van hevige hitte. Dit leidde tot kritiek van inwoners die onvriendelijke ruimtes in steden afwijzen. De politieke kwestie werd echter aangevuld met een fysieke. 90% van de Puerta del Sol ligt op een betonnen plaat van 20 cm die zeer dicht bij het oppervlak ligt, en dit laat de geplante vegetatie niet toe wortels te schieten.
Er konden alleen bomen worden geplant op 10% van het plein, maar deze optie werd afgewezen door de lokale erfgoedcommissie, die vond dat het geen zin had om een investering te doen voor een zo klein deel van de Puerta del Sol. Ondanks de fysieke reden waren er echter ook kritieken op het feit dat er in de nieuwe Puerta del Sol geen bloembakken werden gebruikt.
Voor de politie van het centrum district zijn bloembakken een probleem bij politie-invallen, vooral in spoedgevallen. Patrouilles hebben moeite om hun werk te doen als ze rond voorwerpen zoals bloembakken moeten manoeuvreren. Daarnaast gaf de politie ook aan dat bloembakken gebruikt kunnen worden als schuilplaats tijdens achtervolgingen van criminelen, of voor criminele activiteiten zoals het verbergen van drugs op een gemakkelijke en toegankelijke manier voor uitwisseling en smokkel.
Om deze redenen, die door verschillende autoriteiten worden aangehaald, heeft de Puerta del Sol geen bomen of groene gebieden. De gemeente Madrid heeft als alternatief gekozen om bomen toe te voegen aan aangrenzende gebieden. Er zijn echter nog steeds vragen over de esthetiek en functionaliteit van dit plein.