Als we denken aan lezers, denken we vaak aan jonge mensen die genieten van het lezen van boeken en tijdschriften. Maar uit recent onderzoek blijkt dat ouderen steeds meer deel uitmaken van deze groep. In feite is de groep van 65 jaar en ouder de groep waarin het lezen het meest toeneemt. Dit is een positieve ontwikkeling, aangezien lezen niet alleen een bron van vermaak is, maar ook vele voordelen heeft voor de geestelijke gezondheid en cognitieve vaardigheden van ouderen.
Volgens de Barometer van Leesgewoonten 2023, uitgevoerd door de Federatie van Uitgevers van Spanje (FGEE), heeft Spanje nog steeds een aanzienlijk percentage van niet-lezers, namelijk 36% van de totale bevolking van 65 jaar en ouder. Dit betekent dat meer dan een derde van de ouderen nooit of bijna nooit een boek leest. Hoewel dit aantal nog steeds hoog is, is het bemoedigend om te zien dat het percentage lezers in deze leeftijdsgroep blijft stijgen.
Uit het onderzoek blijkt dat de belangrijkste reden voor ouderen om niet te lezen nog steeds een gebrek aan tijd is. Vier op de tien ondervraagden gaven dit als reden aan. Dit is begrijpelijk, gezien de vele verantwoordelijkheden en verplichtingen die ouderen hebben, zoals mantelzorg, vrijwilligerswerk en sociale activiteiten.
Echter, er is ook een groeiend percentage van ouderen dat ervoor kiest om hun tijd te besteden aan andere activiteiten in plaats van lezen. Dit kan te maken hebben met de beschikbaarheid van andere vormen van entertainment, zoals televisie en streamingdiensten zoals Netflix.
Meer tijd achter schermen
Als we kijken naar de totale tijd die ouderen besteden aan verschillende schermen, zoals televisie en streamingdiensten, dan wordt duidelijk waarom dit een bedreiging vormt voor het lezen. Uit het onderzoek blijkt dat ouderen gemiddeld 4 uur en 20 minuten per dag besteden aan televisie kijken en 1 uur en 30 minuten aan streamingdiensten. Dit betekent dat ze bijna 6 uur per dag voor een scherm doorbrengen, wat een aanzienlijke hoeveelheid tijd is die anders aan lezen zou kunnen worden besteed.
Daarnaast is het ook belangrijk om te benadrukken dat deze schermtijd niet alleen ten koste gaat van het lezen, maar ook van andere activiteiten die bijdragen aan een actief en gezond ouder worden, zoals sociale interactie en lichaamsbeweging.
Naast een gebrek aan tijd en de beschikbaarheid van andere vormen van entertainment, zijn er nog andere redenen waarom ouderen ervoor kiezen om niet te lezen. Een daarvan is een afnemend gezichtsvermogen, waardoor het moeilijker wordt om kleine letters in boeken te lezen. Dit kan worden opgelost door gebruik te maken van e-readers of audioboeken, maar veel ouderen geven toch de voorkeur aan fysieke boeken.
Een andere reden is een gebrek aan interesse in lezen. Sommige ouderen hebben nooit de gewoonte ontwikkeld om te lezen en vinden het nu te laat om ermee te beginnen. Anderen hebben misschien negatieve ervaringen gehad met lezen in hun jeugd, waardoor ze een aversie hebben ontwikkeld tegen boeken.
Vrouwen zijn de meerderheid
Uit het onderzoek blijkt ook dat vrouwen de meerderheid vormen van lezers onder ouderen. Dit is een trend die al jaren aan de gang is en die ook te zien is bij jongere leeftijdsgroepen. Volgens het onderzoek leest 60% van de vrouwen van 65 jaar en ouder regelmatig, terwijl dit percentage bij mannen slechts 47% is.
Deze trend kan worden verklaard door verschillende factoren. Ten eerste hebben vrouwen over het algemeen meer vrije tijd dan mannen, vooral na hun pensioen. Daarnaast zijn vrouwen vaak meer geïnteresseerd in literatuur en non-fictie boeken, terwijl mannen de voorkeur geven aan kranten en tijdschriften.
Aangezien vrouwen de meerderheid vormen van lezers onder ouderen, is het niet verrassend dat uitgevers zich richten op deze groep. Uitgevers proberen boeken te publiceren die aansluiten bij de interesses en behoeften van oudere vrouwen, zoals romans, biografieën en zelfhulpboeken. Dit is een slimme strategie, aangezien vrouwen over het algemeen meer geneigd zijn om boeken te kopen dan mannen.
Daarnaast is er ook een groeiende markt voor audioboeken en e-readers, wat het lezen toegankelijker maakt voor ouderen met een afnemend gezichtsvermogen. Deze ontwikkelingen zullen naar verwachting bijdragen aan een verdere stijging van het aantal lezers onder ouderen.
