ALICANTE – Schrijfster Lilianne Krosenbrink-Gelissen heeft een luchtige beschrijving geschreven van de toeristische regio Costa Blanca. In het hele artikel komt echter niet alleen de Costa Blanca aan de orde maar wordt ook de geschiedenis van Spanje kort behandeld. Het doel van het artikel is de ‘argeloze’ toerist en niet veel wetende (semi) buitenlandse resident meer kennis bij te brengen van deze bekende en populaire regio. Maar dan wel op luchtige wijze en doorspekt met opmerkelijke feiten die gemakkelijk te onthouden zijn. Op deze wijze wil Lilianne een bijdrage leveren om meer begrip en respect voor de inwoners, de taal en de cultuur van de regio Costa Blanca aanleren. Het hele artikel is in vijf delen onderverdeeld die we op maandagen publiceren.
Lees deel 1 (5 juli) HIER / lees deel 2 (12 juli) HIER / lees deel 3 (19 juli) HIER.
Deel 1
Alweer bijna 15 jaar bezitten mijn man en ik (Lilianne) met veel plezier een huis aan de Costa Blanca, de kuststrook vanaf Denia tot aan Torre de la Horadada en het achterland daar tussenin. Gedurende de lange zomervakanties aldaar hebben wij vaak ook trips gemaakt om andere steden en regio’s van het prachtige Spanje te leren kennen en dat doen wij overigens nog steeds.
Door drukke werkzaamheden kwam het er nooit van mij grondiger te verdiepen in de regio waar ons huis staat (ik ben antropoloog, zeg maar ”beroeps toerist”) en in de Spaanse taal. In laatste geval leidde dat nog wel eens tot algehele hilariteit door spraakverwarring en onkunde van mijn kant.
Zo is het eens voorgekomen dat ik in een winkel gevraagd heb of ze “cogones” (scheldwoord voor klootzakken, excuus) hadden om op te slapen in plaats van “colchones” (matrassen). In een ander geval waarschuwde mijn gealarmeerde Spaanse buurvrouw mij voor “ladrones” (boeven) in de wijk, maar door mijn onvoldoende beheersing van de taal moest ik ons gesprek onderbreken om de betreffende term op te zoeken. Was er op dat moment een boef geweest, dan was ik veel te laat geweest met adequaat reageren.
Enfin, nu ik al enige tijd “pensionada” (gepensioneerd) ben probeer ik in hierboven geschetste situatie verandering te brengen. Inmiddels “estoy mejorando mi espanol” (ik ben mijn beheersing van het Spaans aan het verbeteren) en daarnaast lees ik over Spanje en met name de streek waar wij ons huis hebben. Mijn buurvrouw zal in de toekomst nog eens opkijken van mij.
Maar wellicht vinden de lezers het ook leuk om op luchtige wijze wat wijzer te worden van de cultuur en geschiedenis van de Costa Blanca. Het is immers een streek die veel wordt bezocht door Nederlanders en Belgen en waar ook menigeen al dan niet permanent woont. Deze laatste categorie bestaat voor het grootse gedeelte uit senioren, 55-plussers. Zij “vluchten” voornamelijk voor het Nederlandse weertype om vooral veel van het buitenleven te genieten. Uit onderzoek is gebleken dat de meesten weliswaar een niet onbelangrijke bijdrage leveren aan de Spaanse economie, maar niet echt in de Spaanse cultuur integreren, noch er veel vanaf weten.
Mijn doel met dit artikel is om jou als lezer op luchtige wijze te voorzien van informatie en kennis over de Costa Blanca. Dit kan bijdragen tot meer begrip en respect voor de Spanjaarden en hun taal en cultuur. En voor diegenen die dat wensen kan dat misschien helpen beter te integreren. Om de cultuur, de taal en de mensen te leren begrijpen in die regio is het belangrijk om het grotere plaatje op het netvlies te hebben. Daarom start ik met wat algemene kennis over Spanje om vervolgens door te steken naar mijn geliefde Costa Blanca.
Spanje in het kort
Op Zwitserland na is Spanje het meest bergachtige land van Europa. In de historie maakte dit contact moeilijk tussen verschillende gebieden. Veel routes waren ontoegankelijk voor de transportmiddelen van weleer. Tot 1910 was de helft van de Spaanse dorpen nog niet aangesloten op een wegennet. Ondanks dat tegenwoordig heel wat bergen afgekalfd zijn voor de winning van grondstoffen herkennen wij gelukkig dat landschap nog steeds.
Mede dankzij bijdragen van de Europese Unie is de infrastructuur van het land gigantisch verbeterd en met behulp van de tegenwoordige vervoermiddelen vormen die prachtige bergen nog amper een beletsel voor ons om het hele land te verkennen.
Die bergketens hebben een sleutelrol gespeeld in het verloop van de Spaanse geschiedenis en verklaren ook waarom Spanjaarden in het algemeen een sterkere band hebben met hun regio van oorsprong dan met de natiestaat en het koningshuis. De diversiteit in taal, architectuur, klimaat en landschap speelt een alles bepalende rol in de Spaanse geschiedenis.
Het is dan ook geen wonder dat het huidige Spanje een federale, democratische monarchie is met 17 autonome regio’s (wederom onderverdeeld in 52 provincies) met elk hun eigen regering en parlement waarvan sommige (zoals Baskenland en Catalonië) meer bevoegdheden hebben dan andere autonome regio’s. De Costa Blanca is onderdeel van de autonome regio “Comunidad Valenciana”.
Bewoners
Spanje is zeker al meer dan 100.000 jaar bewoond. De Kelten woonden in het noordwesten en de Iberiërs woonden in de rest van het land, maar hoofdzakelijk aan de oostkust. Beide volken beschouwen wij als de oorspronkelijke bewoners van Spanje.
De Spaanse geschiedenis kan grofweg in vijf periodes worden weergegeven. De eerste die van de Iberiërs en Kelten (de Kelten laat ik verder buiten beschouwing omdat ik mij concentreer op de Costa Blanca), de tweede die van de Romeinen, de derde die van de Visigoten, de vierde die van de Arabieren en als laatste die van de Christenen.
De Feniciërs, afkomstig uit het huidige Libanon en Syrië, waren hoogstwaarschijnlijk de eerste buitenlanders die vestigingen stichtten aan de oostkust van Spanje en zij gebruikten de term “Iberia” hetgeen verwijst naar de rivier de Ebro. Ook de Grieken stichtten nederzettingen en beide volken dreven handel met de Iberiërs. Daarna kwamen de Carthagers uit Egypte.
De Carthaagse vorst Hannibal was getrouwd met een Iberische vrouw. In de geschiedenis is hij bekend geworden door zijn strijd tegen de Romeinen en de illustere trektocht van zijn leger, begeleid door tientallen olifanten, over de Alpen om Rome aan te vallen. Kortom, de Iberiërs dreven driftig handel met andere volken in het Middellands zeegebied.
In het volgende deel meer over Spanje en de Costa Blanca. Lees deel 1 HIER, deel 2 HIER en deel 3 HIER.
Schrijfster: Lilianne Krosenbrink-Gelissen
Email: a.lekrosenbrink@upcmail.nl