Zelfstandigen zijn een cruciaal onderdeel van de Spaanse economie, maar hun leven is vaak lastiger dan dat van mensen met een vast dienstverband. Recent gepubliceerde cijfers maken dit duidelijk. Zelfstandigen werken gemiddeld 24.000 uur meer dan loontrekkenden voordat ze met pensioen gaan. Dit houdt in dat ze niet alleen langere werkdagen hebben, maar ook minder vakantie nemen en regelmatig doorwerken in het weekend en op feestdagen.
De omstandigheden voor zelfstandigen in Spanje variëren aanzienlijk per sector, maar in talrijke gevallen zijn er buitensporige werkuren die ver boven het gemiddelde van werknemers in loondienst liggen. Analyses tonen aan dat in sectoren zoals transport, gezondheidszorg en bouw zelfstandigen vaak meer dan 11 uur per dag actief zijn.
In de transportsector speelt er een zorgwekkende situatie. Zelfstandige chauffeurs werken vaak erg lange uren, soms wel 14 uur of meer, zonder dat er een tachograaf is die hun werktijden registreert. Dit kan niet alleen schadelijk zijn voor hun gezondheid en veiligheid, maar vormt ook een risico voor de algehele verkeersveiligheid.
In de gezondheidszorg zien we een soortgelijk fenomeen. Onafhankelijke zorgverleners, zoals huisartsen, fysiotherapeuten en verpleegkundigen, werken vaak lange uren om aan de toenemende zorgbehoefte te voldoen. Het komt regelmatig voor dat ze tot wel 12 tot 14 uur per dag inzetten, vaak verspreid over meerdere locaties of praktijken.
In de bouwsector merken we dat zelfstandige bouwvakker vaak meer dan 10 uur per dag aan het werk zijn, en dit gebeurt regelmatig onder zwaar fysieke omstandigheden. Deze lange werkdagen, samen met de intensieve aard van het werk, brengen een aanzienlijk gezondheids- en veiligheidsrisico met zich mee voor deze vakmensen.
Het patroon van excessieve werkuren is niet beperkt tot de bovengenoemde sectoren. In vrijwel alle branches waar zelfstandigen actief zijn, zien we een trend van langere werkdagen en minder vrije tijd. Dit heeft verstrekkende gevolgen voor zowel het individu als de samenleving als geheel.
Op individueel niveau kan dit leiden tot een verhoogd risico op burn-out, chronische stress en een verminderde levenskwaliteit. Zelfstandigen hebben vaak moeite om tijd vrij te maken voor persoonlijke ontwikkeling, ontspanning en sociale activiteiten, wat kan leiden tot isolement en verminderd welzijn.
De waarschuwing van de voorzitter van de Spaanse vereniging voor zelfstandigen UPTA, dat werken gedurende 55 uur per week of meer dodelijk is, weerklinkt als een alarmerende wake-up call voor zelfstandigen in Spanje. Deze stelling, ondersteund door onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), onderstreept de ernstige gezondheidsrisico’s die verbonden zijn aan overmatig lange werkweken.