Digitale identiteitskaart op je smartphone en wat Belgen en Nederlanders in Spanje moeten weten

Digitalisering van identiteitsdocumenten gaat in Europa snel vooruit, en zowel België als Nederland zetten nieuwe stappen. België werkt aan een digitale versie van de identiteitskaart en het rijbewijs die op de smartphone kan worden opgeslagen, terwijl Nederlanders al langer de KopieID-app gebruiken om veilige kopieën van hun identiteitsbewijs te delen. Handig, snel en vooral praktisch, zou je zeggen. Maar wat betekent dit precies wanneer je in Spanje woont, overwintert of op vakantie gaat?

In België wordt vanaf 2026 een digitale identiteitskaart en een digitaal rijbewijs ingevoerd. Burgers zullen hun documenten kunnen opslaan in de officiële MyGov-app, zodat ze ze altijd bij de hand hebben zonder hun portefeuille mee te slepen. De digitale ID zal dezelfde juridische waarde hebben als de fysieke kaart, al blijft die laatste bestaan voor situaties waarin een fysieke controle nodig is. De verwachting is dat de digitale ID kan worden gebruikt voor dienstverlening, online verificatie en bepaalde fysieke identificatiemomenten.

Toch is de invoering van digitale identiteitsdocumenten geen garantie dat andere landen, zoals Spanje, deze meteen accepteren. Een land moet de technologie en verificatiesystemen ondersteunen, en dat proces gaat vaak trager dan de nationale lancering zelf. Voorlopig is er nog geen bevestiging dat Spanje de Belgische smartphone-ID bij fysieke identificatie zal aanvaarden.

Nederland heeft al enkele jaren de KopieID-app, een tool waarmee je een veilige kopie kunt maken van je paspoort, identiteitskaart of rijbewijs. Je kunt gevoelige gegevens doorstrepen, zoals je BSN-nummer, en een watermerk toevoegen. Dit voorkomt identiteitsfraude en is ideaal wanneer een bedrijf of organisatie om een kopie vraagt.

Maar – en dat is belangrijk voor iedereen die naar Spanje reist – dit is géén digitale identiteitskaart. Je kunt je er dus niet officieel mee identificeren. Bij een politiecontrole, hotelcheck-in, autoverhuur of medische registratie blijft alleen een origineel, fysiek document geldig.

Spanje zelf lanceerde al eerder de digitale DNI, een smartphoneversie van de Spaanse identiteitskaart, en lanceerde enkele jaren geleden het digitale rijbewijs via de MiDGT-app. Spanjaarden kunnen hun digitale DNI gebruiken bij diverse diensten binnen Spanje, zoals hotelregistratie, bankzaken of leeftijdscontrole. Maar het systeem is uitsluitend bedoeld voor Spaanse burgers. Buitenlanders met een TIE-kaart (Tarjeta de Identidad de Extranjero) kunnen hun verblijfsdocument voorlopig niet digitaal opslaan. 

(LET OP: TIE is niet hetzelfde als NIE, want TIE is het groene kaartje en NIE is het belasting- en registratienummer voor buitenlanders in Spanje. MEER INFORMATIE LEES JE HIER).

Belangrijk om te weten: de Spaanse politie, Guardia Civil, autoverhuurbedrijven en tal van officiële instanties accepteren op dit moment alleen het originele fysieke document. Een digitale versie uit België, een veilige kopie uit Nederland of zelfs een goed leesbare foto op je telefoon wordt in de meeste gevallen niet erkend.

Wat moet je als Belg of Nederlander in Spanje doen?

Kort gezegd: neem altijd je fysieke identiteitskaart of paspoort mee. Voor Nederlanders geldt dat de KopieID-app prima is om kopieën te versturen, maar niet om je te legitimeren. Belgische reizigers zullen, zelfs met de komst van de digitale ID, voorlopig ook hun fysieke kaart nodig hebben.

Daarnaast blijft de TIE-kaart voor inwoners van Spanje verplicht om fysiek op zak te hebben. Er bestaat nog geen digitale variant voor buitenlanders, dus ook hier geldt: smartphone-ID’s zijn een nuttige aanvulling, maar geen vervanging.

De digitalisering verloopt snel, maar de praktijk in Spanje (en andere landen) is nog traditioneel. Tot Europese afspraken over grensoverschrijdende digitale identiteiten breder worden ingevoerd, blijft het advies eenvoudig: zorg dat je originele identiteitsdocument altijd bij je is — zeker in Spanje.