MADRID – Terwijl de zonzoekers en strandgangers blij zijn met het warme weer, zijn de autoriteiten en boeren niet zo ‘feliz’ want de wateropslag in de stuwmeren in Spanje bevindt zich op het laagste niveau sinds tientallen jaren. De circa 350 ‘embalses’ die Spanje heeft zijn voor 35% gevuld wat minder is dan de 41,6% in begin september 2021 en veel minder dan het gemiddelde van 53% van de afgelopen tien jaar rond deze tijd van het jaar.
In dit geval kijken we alleen naar die stuwmeren waarin kraan/drinkwater zit (embalses de uso consuntivo). Op veel plaatsen in Spanje komt praktisch al het kraanwater uit de stuwmeren die nu in totaal 19.671 van de maximale 56.136 kubieke hectometer huishouden. Als gekeken wordt naar alle waterreservoirs, zowel voor de menselijke consumptie als kraanwater en water voor de landbouw, dan is het percentage nog lager met 30% van de totale capaciteit.
Op de kaart van Spanje hieronder is te zien wat de huidige (6 september) wateropslag . Spanje is onderverdeeld in 14 stroomgebieden (cuencas) te weten: Cataluña Interna (Catalonië), Júcar (Valencia regio en Castilla-La Mancha), Segura (Murcia, Mediterráneo Andaluza (Andalusië), Guadalete-Barbate (Andalusië), Tinto, Odiel y Piedras (Andalusië), Guadalquivir (Andalusië, Extremadura), Guadiana (Extremadura, Castilla-la Mancha), Tajo (Castilië en León, Madrid regio), Duero (Castilië en León, Madrid regio), Ebro (Catalonië, Aragón, la Rioja, Navarra), Miño-Sil (Galicië), Galicia Costa (Galicië), Cantábrico Occidental (Asturië, Cantabrië), País Vasco Interna (Baskenland) Cantábrico Oriental (Cantabrië, Baskenland).
Stuwmeren in Spanje
Soms zijn ze compleet gevuld en soms kun je op de bodem van een stuwmeer (embalse) lopen en zelfs door straten van oude dorpen struinen die door het water verdwenen zijn. Spanje heeft een groots opgezet waterhuishouding systeem voor irrigatie, kraan/drinkwater en voor de opwekking van elektriciteit dat bestaat uit stuwmeren. Deze stuwmeren voorkomen ook vaak overstromingen of het uit de oevers treden van rivieren.
In Spanje zijn circa 350 stuwmeren te vinden die in totaal 56.136 kubieke hectometer water opslaan. Veel van deze stuwmeren zijn in de jaren van de Franco-dictatuur aangelegd waarbij complete dorpen (er wordt gesproken over 500) geëvacueerd en ontruimd (vaak met geweld) werden om genoeg ruimte te creeëren voor de waterhuishouding. Er worden echter nog steeds stuwmeren aangelegd waarbij er tot het jaar 2033 nog 17 nieuwe projecten gepland staan.
Spanje is wat betreft het aantal stuwmeren het vijfde land ter wereld met de meeste stuwmeren en het eerste land in de Europese Unie. Hoe mooi sommige stuwmeren ook zijn om te zien, deze hebben wel vaak een grote sociale, milieu en economische impact. Toch heeft Spanje, dat steeds droger wordt, deze stuwmeren hard nodig en kan het land eigenlijk niet zonder de ‘embalses’.
Overigens moet in de Spaanse taal een onderscheid worden gemaakt tussen de woorden ‘embalse’ en ‘presa’. Een embalse is een reservoir en waterbouwkundig bouwwerk met daarin een groot waterreservoir, waarin rivierwater wordt opgeslagen. Een ‘presa’ is een dam die gewoonlijk wordt aangetroffen bij de ‘embalse’ om de reservoirs af te sluiten. Volgens de cijfers (die elkaar een beetje tegenspreken) zijn er 350 ‘embalses’ ofwel stuwmeren en heeft Spanje 1.225 ‘presas’ ofwel dammen.