De droogte die de afgelopen maanden in Spanje heerst, heeft al geleid tot de eerste maatregelen op het gebied van watergebruiksbeperkingen. Catalonië is de eerste regio die een noodfase heeft ingesteld voor meer dan tweehonderd gemeenten. Hier mogen ongeveer zes miljoen mensen niet meer dan 200 liter per inwoner per dag gebruiken, of het nu gaat om commercieel, industrieel, recreatief of persoonlijk gebruik.
De situatie treft voorlopig alleen Catalonië, maar in Andalusië is de situatie in de provincie Málaga ook dramatisch, dus waarschijnlijk worden daar ook maatregelen genomen om het waterverbruik te beperken. Maar in welke autonome regio’s wordt volgens de statistieken het meeste water verbruikt?
Deze delicate situatie heeft het dagelijkse gemiddelde waterverbruik per regio weer actueel gemaakt, een gegeven dat wordt geregistreerd door het Spaanse Statistiekbureau (INE). In zijn laatste verslag over de watervoorziening en sanering, gepubliceerd in 2022 met gegevens uit 2020, wordt weergegeven welke regio’s de meeste en minste hoeveelheid water per inwoner verbruiken.
Het landelijke gemiddelde verbruik van Spaanse huishoudens in dat jaar was gemiddeld 133 liter per inwoner per dag, exact hetzelfde cijfer als in het vorige onderzoek uit 2018. Als we naar de cijfers uit het onderzoek kijken, is de belangrijkste bestemming van het gedistribueerde water dat van de huishoudens, namelijk 72% van het totaal. De rest wordt gecompleteerd met 19,5% door economische sectoren en 8,5% municipaal verbruik.
Wat betreft het hoogste geregistreerde en gedistribueerde waterverbruik, staan de meest bevolkte regio’s bovenaan: Andalusië, Catalonië en de regio Madrid. Maar als we in detail kijken, naar het gemiddelde verbruik van huishoudens, verandert het beeld. Op dit gebied zijn de inwoners van Cantabrië de grootste waterverbruikers, met 165 liter per inwoner per dag. Daarna komen de inwoners van de Valencia regio (157 liter) en de regio Murcia (150 liter).
Een voorbeeld van een huishouden in Cantabrië dat veel water verbruikt is een gezin van 4 personen met een zwembad in de tuin. Als zij alle vier douchen, de wasmachine en vaatwasser gebruiken en het zwembad bijvullen kan hun dagelijkse verbruik al snel oplopen tot 800 liter of meer.
Ook in de landbouwsector in Murcia is het waterverbruik hoog vanwege de intensieve groenteteelt in kassen. De irrigatie van gewassen als tomaten, komkommers en paprika’s vergt daar extreem veel water. Zo kan 1 hectare tomatenteelt al snel 3 miljoen liter water per jaar verbruiken.
Onderaan de lijst van waterverbruikers, en ver onder het landelijk gemiddelde, staan regio’s als Baskenland (97 liter per inwoner per dag), de Balearen (117 liter), Navarra (120 liter), Extremadura (120 liter) en de autonome steden Ceuta en Melilla (122 liter).
Het lage waterverbruik in het Baskenland heeft vooral te maken met het gematigde zeeklimaat, waardoor de behoefte aan sproeien van tuinen daar een stuk lager ligt dan in drogere regio’s.
Op de Balearen wordt het lage verbruik mede veroorzaakt door het toerisme. Hotels zijn daar zuinig met water om kosten te besparen en gasten aan te moedigen duurzaamheid te omarmen. Er wordt bijvoorbeeld alleen op verzoek handdoeken en lakens gewassen.
Extremadura kent dan weer een lager verbruik doordat het een dunbevolkte regio betreft met veel landbouw en weinig industrie. Het water gaat daar vooral naar veeteelt en niet zozeer naar huishoudelijk gebruik.