De Spaanse premier Pedro Sánchez heeft woensdag aangekondigd dat de regering kunstmatige intelligentie (IA) wil inzetten om corruptie in de publieke sector tegen te gaan. Dit is onderdeel van een nieuw pakket van 15 maatregelen dat gepresenteerd werd in het Congres. Het plan richt zich vooral op het voorkomen van misbruik bij overheidsaanbestedingen.
Een belangrijk onderdeel is de digitalisering en automatisering van het aanbestedingsproces via een slim, geïntegreerd systeem. Deze technologie zal duizenden contracten in realtime analyseren om verdachte patronen vroegtijdig op te sporen. De IA-tool zal data combineren uit verschillende bronnen, zoals belangenregisters, sanctielijsten en het lobbyregister.
Volgens experts kan deze aanpak fraude en verspilling fors verminderen. In sommige landen waar vergelijkbare systemen al actief zijn, werd tot 16 procent van het publieke geld bespaard. Tegelijkertijd waarschuwen deskundigen voor de risico’s van vooringenomen algoritmes en het belang van strikte ethische richtlijnen bij de inzet van IA.
Naast technologische vernieuwing wil de regering ook de regels en organisatie aanpakken. Er komt een speciale instantie die toezicht houdt op eerlijk bestuur, bedrijven die zich schuldig maken aan corruptie krijgen strengere straffen, en rechtszaken moeten sneller verlopen om vertragingstactieken te voorkomen.
Verder worden speciale rechtbanken voor corruptiezaken opgericht, komt er meer bescherming voor klokkenluiders en moeten politieke partijen en stichtingen met publieke financiering zich onderwerpen aan externe audits. Ook bedrijven die meedingen naar overheidscontracten krijgen te maken met verplichte integriteitssystemen.