Na een recente meervoudige aanrijding veroorzaakt door een 82-jarige chauffeur die 18 gewonden achterliet, waarvan vier ernstig, proberen experts in verkeersveiligheid en vertegenwoordigers van verkeersslachtoffers in Spanje de vraag te beantwoorden of er een leeftijdslimiet moet zijn om te stoppen met autorijden. Op dit moment heeft Spanje, net zoals andere EU-landen, geen maximumleeftijd voor autorijden.
Afgelopen zondagavond reed een 82-jarige vrouw met haar voertuig de verbena (feest) binnen in Vilanova de Arousa (Pontevedra) in Galicië en reed daarbij de slachtoffers omver. De president van de regionale overheid verklaarde dat dit te wijten was aan een ‘afleiding’ van de bestuurster die de achteruitversnelling in plaats van de vooruitversnelling gebruikte.
Experts zijn unaniem in hun mening dat rijden een recht is dat aan niemand ontzegd mag worden. Zij bepleiten echter voor een strengere aanpak bij de periodieke controles voor de verlenging van het rijbewijs, waarbij de frequentie toeneemt met de leeftijd. Ze geven aan dat een oudere bestuurder niet meer risico’s met zich meebrengt dan een jongere bestuurder, en ook niet vaker bij ongelukken betrokken is. Maar als er een ongeluk gebeurt, treden er vaak ernstigere gevolgen op, die meestal te wijten zijn aan onoplettendheid, vergissingen of tijdelijke geestelijke aandoeningen.
In Spanje bestaat er geen maximale leeftijd om te mogen rijden. De huidige regels stellen dat een rijbewijs geldig is voor 10 jaar voor mensen jonger dan 65 jaar, en voor 5 jaar voor iedereen die 65 jaar of ouder is. Deze geldigheidstermijnen worden op dit moment herzien als onderdeel van de Verkeersveiligheid Strategie voor de periode 2021-2030. Spanje wacht echter op de goedkeuring van een nieuwe Europese richtlijn over rijbewijzen, welke naar verwachting eind dit jaar zal plaatsvinden. Deze goedkeuring zal leiden tot aanpassingen in de regelgeving voor bestuurders, waaronder mogelijk ook wijzigingen in de geldigheidstermijnen van rijbewijzen.
Huidige situatie
Op dit moment is het zo dat alle 65-plussers elke vijf jaar een medische keuring moeten ondergaan om hun rijbewijs voor vijf jaar te verlengen. Voor automobilisten onder de 65 jaar is dat tien jaar. Maar in november 2021 werd al eens geschreven dat het niet logisch is dat iemand van 90 jaar of ouder ook een rijbewijs krijgt voor vijf jaar, iets wat misschien beter twee of drie jaar kan zijn vanwege de oudere leeftijd.
Overigens is uit een onderzoek van Fundación Linea Directa in 2020 gebleken dat automobilisten van 25 jaar en jonger meer ongelukken veroorzaken dan 65-plussers achter het stuur. Oudere automobilisten respecteren de snelheidslimieten, zijn niet agressief in het rijden en accepteren hun eigen beperkingen veel beter (vooral gehoor en zicht) waardoor ze minder kilometers afleggen en ’s nachts minder of niet rijden.
Het probleem is echter dat de mortaliteit 2,5 keer hoger is bij de 65-plussers dan bij jongere automobilisten terwijl ouderen ook 9% meer kans hebben om gewond te raken bij een aanrijding of ongeluk.