Het aantal ziekteverzuimgevallen in Spanje heeft na de pandemie ongekende hoogten bereikt. De cijfers laten een aanzienlijke stijging zien in vergelijking met tien jaar geleden, wat grote gevolgen heeft voor werknemers, bedrijven en de samenleving als geheel.
Volgens gegevens van de mutua Umivale Activa en het Instituto Valenciano de Investigaciones Económicas (IVIE) is het aantal ziekteverzuimgevallen in 2023 gestegen tot 450 per 1000 werknemers. Dit is een stijging van maar liefst 67% vergeleken met tien jaar geleden. Hoewel de duur van de ziekteverzuimgevallen is afgenomen in vergelijking met de niveaus vóór de pandemie, is het ziekteverzuim op het werk (oftewel de verloren werkdagen) in vijf jaar tijd gestegen tot het hoogste niveau. Dit heeft als gevolg dat er elk jaar 396 miljoen werkdagen verloren gaan.
Uit het rapport blijkt dat 91% van de gemelde uitval wordt veroorzaakt door gebruikelijke risico’s. Dit betekent dat er 414 arbeidsongeschiktheden per 1000 potentiële werknemers zijn als gevolg van deze risico’s. In vergelijking hiermee is de incidentie van uitval als gevolg van beroepsrisico’s tot 10 keer lager.
In het geval van beroepsrisico’s melden de beroepsverenigingen 41,6 gevallen van arbeidsongeschiktheid per 1000 potentiële begunstigden. Dit wijst op aanzienlijk lagere incidentiecijfers in dit specifieke segment van arbeidsgerelateerde problemen.
Een opvallende bevinding is dat het ziekteverzuim dat wordt beheerd door beroepsverenigingen gemiddeld zes dagen korter is dan dat wat wordt behandeld door de sociale zekerheid. In het eerste geval is de gemiddelde duur van tijdelijke arbeidsongeschiktheid circa 32 dagen, terwijl dit bij de sociale zekerheid wordt toegeschreven aan een verlenging van circa 38 dagen.
Belangrijk om te benadrukken is dat de samenwerkende beroepsverenigingen verantwoordelijk zijn voor het monitoren en controleren van de gezondheidstoestand van zieke werknemers. Desalniettemin ligt de beslissing om de uitkering te beëindigen bij de huisarts.
Een van de mogelijke redenen voor de toename van het ziekteverzuim is de overbelasting van het gezondheidszorgsysteem, wat resulteert in langere wachttijden. Wanneer werknemers langer moeten wachten op een diagnose of behandeling, kan dit leiden tot langere periodes van afwezigheid op het werk.
Door de hoge werkdruk en de beperkte middelen in de gezondheidszorg kunnen artsen en andere zorgverleners soms niet voldoende tijd besteden aan elke patiënt. Dit kan ertoe leiden dat sommige aandoeningen of klachten niet grondig worden onderzocht, waardoor werknemers langer uit de running zijn.
Een andere reden voor de toename van ziekteverzuim kan worden verklaard door de vergrijzing van de werkende bevolking. Naarmate werknemers ouder worden, neemt de kans op langdurige gezondheidsproblemen toe, zoals chronische aandoeningen. Oudere werknemers ervaren vaker gezondheidsproblemen zoals hart- en vaatziekten, diabetes en musculoskeletale aandoeningen, wat kan leiden tot meer frequente en langdurige afwezigheid op het werk.