De inflatie in Spanje is in januari gestegen na enkele maanden van daling. Volgens cijfers van het Spaanse statistiekbureau INE bedroeg de inflatie in januari 3,4% op jaarbasis, tegenover 3,1% in december. De stijging werd voornamelijk veroorzaakt door de verhoging van het btw-tarief op elektriciteit naar 10% en de stijging van de voedselinflatie.
De ontwikkeling van de inflatie in Spanje wijkt af van de neerwaartse trend in de eurozone. Analisten hadden dan ook een verdere daling verwacht. De vraag is of dit een tijdelijke onderbreking is van de dalende inflatie of het begin van een nieuwe opwaartse trend. De Europese Centrale Bank zal de ontwikkelingen in Spanje nauwlettend volgen.
De belangrijkste oorzaak van de inflatiestijging in januari was de verhoging van het btw-tarief op elektriciteit van 5% naar 10%. Dit zorgde voor een stijging van de elektriciteitsprijzen met 9,6% op jaarbasis. Zonder deze btw-verhoging zou de kerninflatie 0,2 procentpunt lager zijn uitgekomen op 3,2%.
De Spaanse regering voerde tijdens de energiecrisis juist een tijdelijke btw-verlaging door om huishoudens te ontlasten. Nu de energieprijzen weer genormaliseerd zijn, is deze verlaging deels teruggedraaid. Consumenten merken deze ingreep direct in hun portemonnee.
Daarnaast steeg de inflatie van voedingsmiddelen licht van 7,3% in december naar 7,4% in januari. Dit is het eerste herstel van de voedselinflatie sinds juli 2022, toen deze nog boven de 10% uitkwam.
De inflatie van voedingsmiddelen in Spanje piekte begin 2022 op 16,6% en is sindsdien aan het dalen. Toch blijven de prijzen van basisvoedingsmiddelen voorlopig hoog, met name van olijfolie die op jaarbasis 63% duurder is.
De tijdelijke btw-verlagingen op basisvoedingsmiddelen zijn door de Spaanse regering nog niet teruggedraaid. Desondanks lijkt de neerwaartse trend van de voedselinflatie nu dus doorbroken.
Dalende kerninflatie als lichtpuntje
Niet alle inflatiecijfers in januari waren negatief. De zogenaamde ‘kerninflatie‘, dat wil zeggen exclusief de voedings- en energieprijzen, daalde verder van 4,4% in december naar 3,6% in januari.
Dit is het laagste niveau sinds maart 2022 en de zesde opeenvolgende daling. De afnemende kerninflatie wijst op een breed gedragen neerwaartse trend van de onderliggende inflatie in Spanje, ondanks de tijdelijke opleving in januari.