MADRID – Sinds 12 mei is het verplicht dat werkgevers de prikklok gebruiken om de gewerkte uren te controleren. Een van de redenen voor het invoeren van dit systeem is de controle op de daadwerkelijk gewerkte en effectieve werktijd om fraude tegen te gaan en om de werknemer te beschermen zodat ook overuren uitbetaald worden. Maar hoe zit het met de rook- en plaspauzes, de lunch en de ‘hora de bocadillo’.
Vanaf 12 mei is het voor de werkgevers in Spanje verplicht om een prikklok te hebben waar de werknemers verplicht moeten in- en uitchecken. De prikklok is ingevoerd om de ‘effectieve werktijd’ (tiempo de trabajo efectivo) te registreren, een concept waar veel werkgevers moeite mee hebben. Want is het verplicht om de pauzes tijdens werktijd te klokken (fichar) of niet? Moeten werknemers die naar het toilet willen of een sigaret willen roken klokken of niet?
In de Real Decreto-ley 8/2019 van 8 maart 2019 staat letterlijk: “la empresa garantizará el registro diario de jornada, que deberá incluir el horario concreto de inicio y finalización de la jornada de trabajo de cada persona trabajadora” ofwel in het Nederlands “het bedrijf garandeert de dagelijkse registratie van de werkdag welke het tijdschema moet omvatten van het begin tot het einde van de werkdag van elke werknemer”.
Voorbeelden
In deze omschrijving wordt geen melding gedaan wat betreft pauzes en of die meetellen als ‘effectieve werktijd’ of niet. De krant La Información heeft diverse experts naar hun mening gevraagd.
Daaruit blijkt dat als men een werkdag (jornada) heeft van 7 uur tot 15 uur, een pauze van 20 minuten (om te ontbijten) wordt gezien als werktijd en dus is het niet nodig om te klokken. Een werknemer hoeft in dit geval alleen te klokken bij het begin en het einde van de werkdag.
In het geval van een gedeelde werkdag (jornada partida) waarbij een werknemer om 9 uur begint en om 18 uur het werk verlaat met één uur lunchpauze, is men wel verplicht te klokken als men gaat lunchen. De werknemer dient dus vier keer te klokken. Als deze werknemer halverwege de werkdag ook een pauze heeft van 10 of 15 minuten dan hoeft men niet te klokken.
‘Pausa del bocadillo’
En hoe zit het met de zogenaamde ‘descanso del bocadillo’, een korte extra pauze om een broodje te eten? Een rechter heeft in 2017 bepaald dat deze extra pauze gezien kan worden als niet effectieve werktijd maar volgens de wet dient een werknemer bij een werkdag van meer dan 6 uur een extra pauze te hebben. Dus, moet men wel of niet klokken?
Toilet en roken
Korte pauzes om naar het toilet te gaan vallen onder de effectieve werktijd maar hoe zit het met rookpauzes? Volgens de wet is het verboden te roken op de werkplek en dus zouden rokers naar buiten of naar speciale ruimtes moeten gaan om een sigaret te kunnen roken wat soms 5 tot 15 minuten in beslag neemt.
Buiten het feit dat de rookpauzes als discriminerend gezien kunnen worden naar de niet-rokers die geen extra korte pauzes hebben, zorgen deze rookpauzes ook voor economische problemen bij bedrijven. En hoe zit met het effectieve werktijden, moeten werknemers klokken als ze een sigaret gaan roken?
Onduidelijk
Zo zijn er nog wel meer zaken die onduidelijk zijn zoals het omkleden, het naar de werkplek rijden met een bedrijfsauto, het vervoer naar een bepaalde werkplek, de personen die buitendienst hebben etc. De meeste van deze zaken zijn geregeld in de overeenkomsten (convenios) die men afsluit maar er blijven bij veel werkgevers en werknemers twijfels bestaan.
Aanwezig
De Spaanse regering is voorstander van het niet niet laten meetellen (cotizar) en uitbetalen (pagar) van pauzes bij de effectieve werktijden en de Sociale Zekerheid. De prikklokken laten namelijk de effectieve (efectivo) werktijden zijn, de tijden dat er daadwerkelijk gewerkt wordt en niet de aanwezige (presencial) tijden. De overkoepelende organisatie van werkgevers wil graag zwart of wit zien wat een werknemer effectief werkt tijdens de aanwezigheid.