Op 1 september gaat in Spanje een nieuwe onafhankelijke autoriteit van start die klokkenluiders moet beschermen en corruptie wil bestrijden. Deze instantie moet ervoor zorgen dat iedereen die misstanden meldt, dit veilig en zonder angst voor represailles kan doen.
De oprichting werd in oktober 2024 aangekondigd. Daarbij werd onderstreept dat de Autoriteit volledig onafhankelijk zal werken, los van de regering. In de eerste fase krijgt ze nog organisatorische en financiële steun van het ministerie, maar zodra er een eigen begroting is, zal de Autoriteit geheel zelfstandig functioneren.
De officiële startdatum werd bevestigd in het Staatsblad (BOE). De nieuwe instantie maakt deel uit van de Wet 2/2023 voor de bescherming van klokkenluiders, die in februari 2023 werd aangenomen. De oprichting past in het bredere “Plan de Acción por la Democracia” van de Spaanse regering.
Aan het hoofd staat Manuel Villoria Mendieta, hoogleraar politicologie aan de Universidad Rey Juan Carlos. Hij werd in april 2025 benoemd als eerste voorzitter en zal het dagelijks bestuur leiden. Onder zijn leiding zal de Autoriteit meldingen onderzoeken, bescherming bieden aan melders en de vertrouwelijkheid van hun identiteit waarborgen.
Het nieuwe orgaan moet een duidelijk signaal afgeven dat de Spaanse overheid serieus werk wil maken van het tegengaan van corruptie. Verwacht wordt dat het zowel in de publieke als private sector een belangrijke rol gaat spelen bij het aanpakken van misstanden.
Met de start van deze Autoriteit krijgt Spanje een instrument dat vergelijkbaar is met toezichthouders in andere Europese landen, en dat aansluit bij Europese richtlijnen om klokkenluiders beter te beschermen.