Verzorgingshuizen voor ouderen vormen een essentieel onderdeel van het systeem voor zorgafhankelijke personen. Ze bieden een thuis en zorg aan hen die, door hun zorgafhankelijke status of hun sociale omstandigheden, niet in hun eigen huis kunnen worden verzorgd. In Spanje nadert het aantal mensen ouder dan 65 jaar bijna 9,5 miljoen. Deze bevolkingsgroep, die met de jaren en de stijgende levensverwachting blijft groeien, benadrukt hoe belangrijk het systeem van ouderentehuizen in Spanje is.
Spanje heeft ongeveer 5.485 residentiële ouderenvoorzieningen (centros residenciales). Traditionele woonzorgcentra domineren duidelijk vergeleken met seniorenwoningen (viviendas para mayores), wat er in heel Spanje slechts 560 zijn. Daarnaast zijn er ook 3.539 ‘centros de día’ en 6.045 ’servicios de atención residencial’.
Verzorgingshuizen in Spanje bieden verschillende soorten accommodatie en diensten aan voor ouderen. Dit omvat onder andere residentiële zorginstellingen (Residencia para personas mayores), hospices (Centro de cuidados paliativos), langdurige zorginstellingen (Cuidados para tiempo indeterminado), verpleeghuizen (Residencia con servicios de asistencia médica), gepensioneerdenwoningen (Viviendas aptas para jubilados), gepensioneerdencomplexen (Complejo residencial para jubilados) en beschermde woningen (Residencia con servicios de asistencia médica).
Het aantal ouderen dat in deze instellingen woont varieert. Volgens een schatting uit 2022 van IMSERSO leven er gemiddeld 322.180 mensen van 65 jaar en ouder in verpleeghuizen in Spanje. Als personen onder de 65 die ook in verpleeghuizen wonen worden meegerekend, zou dit aantal oplopen tot 333.920 personen. Het aantal plaatsen in verpleeghuizen is 397.743, met een gemiddelde bezettingsgraad van 86%.
Catalonië heeft de meeste plaatsen in verzorgingshuizen met 64.367, gevolgd door de Madrid regio (53.823), Castilië en León (48.602), Andalusië (44.842), Valencia regio (27.362), Castilla-La Mancha (26.876) en Galicië (21.053). Er moet ook een onderscheid gemaakt worden in verzorgingshuizen die van de staat (gezondheidszorg) zijn en die privé zijn. In sommige regio’s zoals Catalonië en Madrid zijn er meer privé- dan openbare verzorgingshuizen.