Kerstmis is in Spanje een magische tijd vol met dierbare tradities, van het zingen van kerstliederen tot het genieten van de zoete smaak van turrón en natuurlijk het bezoek van de Kerstman en de Drie Wijzen. Maar er is één gewoonte die een bijzonder spannend tintje aan deze festiviteiten toevoegt: de onzichtbare vriend. Dit kerstspel, dat tussen vrienden, familieleden, collega’s of klasgenoten wordt gespeeld, bestaat eruit een geschenk te geven aan een persoon die willekeurig binnen de groep wordt toegewezen.
De charme van de ‘amigo invisible’ schuilt in de anticipatie en het mysterie, aangezien elke deelnemer een cadeau moet kiezen dat in de smaak valt bij de toegewezen persoon, zonder zijn identiteit te onthullen tot het moment van uitwisseling. Het lijkt dus een beetje op de surprise tijdens Sinterklaas in Nederland.
De precieze oorsprong van dit spel is niet bekend, hoewel sommige historici beweren dat het in de 19e eeuw in Venezuela is ontstaan. Destijds mochten getrouwde Venezolaanse vrouwen geen vrienden hebben en dus ook geen cadeaus ontvangen. Als reactie hierop kwamen groepen vrienden bijeen om geschenken uit te wisselen in wat men een ‘compadre de papelito’ noemde (peetvader van het papiertje). Dit zou de voorloper kunnen zijn van de moderne onzichtbare vriend.
Er zijn echter ook onderzoekers die stellen dat de oorsprong van dit spel in de Verenigde Staten ligt. In de Engelstalige wereld wordt gezegd dat de eerste onzichtbare vriend Larry Dean Stewart was, een burger die een groot deel van zijn leven geld uitdeelde aan degenen die het het hardst nodig hadden.
Anderen geloven dan weer dat de traditie in Scandinavië is ontstaan. Daar wordt het ‘Julklapp’ genoemd, een samenvoeging van “Jul” (Kerstmis) en “klapp” (klop). De traditie wordt daar echter op een andere manier gevierd. In plaats van een naam op de cadeaus te schrijven, schrijft men er een opdracht op en moet men raden voor wie het bedoeld is.
Tegenwoordig bestaat de onzichtbare vriend in Spanje en de meeste andere landen uit het geven van een kerstcadeau aan een willekeurig uitgekozen persoon. Vroeger werden alle namen van de deelnemers in een zak gestopt en trok iedereen er eentje. Met de komst van nieuwe technologieën bestaan er nu apps die de loting automatisch voor je doen, zonder dat alle deelnemers fysiek bij elkaar hoeven te komen. Nadat de loting heeft plaatsgevonden, wordt een maximumbedrag afgesproken en begint voor sommigen het moeilijkste deel: het vinden van een origineel cadeau dat past bij de smaak van de toegewezen persoon.