MADRID – De Spaanse regering heeft onverwacht een wending gegeven aan het al bijna 50 jaar oude conflict met Marokko over de Westelijke Sahara. Spanje heeft beslist de voorstellen die Marokko al in 2007 deed over de invloed van Marokko in de voormalige Spaanse kolonie te accepteren. Maar Algerije is daar niet blij mee en dat zou wel eens gevolgen kunnen hebben voor de gasvoorziening uit dat land naar Spanje.
In 2007 kwam Marokko met een voorstel waarin staat dat Marokko het laatste woord heeft over het buitenlands beleid en defensie terwijl de Westelijke Sahara (Sahara Occidental) zelf een vergaande vorm van autonomie krijgt. Vanuit Madrid werd lange tijd voor een referendum onder de lokale bevolking over de toekomst van hun land gepleit maar dat is er nooit van gekomen. Sindsdien hebben Marokko en Spanje een aanhoudende ruzie dat tot meerdere conflicten heeft geleid. De Spaanse regering hoopt nu dat deze ruzie voorbij is.
Volgens premier Pedro Sánchez is het voorstel van Marokko uit 2007 het meest geloofwaardige voorstel dat op tafel ligt. Want, zo redeneert Sánchez, de Westelijke Sahara behoudt een autonome status met een eigen parlement en een gekozen bestuur terwijl de regio ook de zeggenschap krijgt over de economische en sociale kwesties. De Spaanse premier schrijft in een brief aan de Marokkaanse koning Mohammed VI dat alleen zo de stabiliteit, soevereiniteit en voorspoed van beide landen gegarandeerd is.
Maar niet iedereen is blij met deze plotselinge wending van de Spaanse regering. Als eerste klaagt de coalitiepartner Unidas-Podemos die al langer zegt dat er een referendum moet komen in de Westelijke Sahara. Ook de oppositiepartijen Partido Popular en VOX spreken van schande en eisen dat premier Sánchez in het Congres verschijnt om uitleg te geven.
Maar belangrijker is nog de houding van Algerije waar diplomatieke bronnen spreken over een ‘tweede verraad van Spanje van het Saharaanse volk’ sinds 1975. De relatie met Algerije moet echter wel goed zijn en blijven want dat Afrikaanse land is een van de grootste gasleveranciers van Spanje (niet meer de grootste want dat is de Verenigde Staten). Recent heeft Algerije nog de levering van gas gegarandeerd en werd zelfs afgesproken dat er meer gas naar Spanje zou komen maar deze wending in diplomatieke relaties zou wel eens verkeerd kunnen uitpakken.
Algerije en gas
Het was namelijk een diplomatieke ruzie tussen Marokko en Algerije die ervoor zorgde dat het laatste land in augustus 2021 de Maghreb-Europe Gaspijpleiding die door Marokko richting Spanje gaat al afsloot waardoor er nog maar een pijpleiding overbleef om het gas naar Spanje te pompen en Marokko zonder gas kwam te zitten. Spanje besloot daarna weer gas aan Marokko te verkopen waarbij ALgerije eist dat dit geen Algerijns gas is. Nu er ook diplomatieke spanningen zijn tussen Spanje en Algerije zou dat land de pijpleiding naar Spanje kunnen sluiten en de tankers met vloeibaar gas in de havens laten. Dat zou dus grote gevolgen hebben voor de gasvoorziening, al is Algerije nu niet meer de grootste gasleverancier aan Spanje want dat zijn de Verenigde Staten geworden.
Westelijke Sahara
De Westelijke Sahara (Sahara Occidental) is een betwist gebied aan de noordwestkust van Afrika, in het noorden begrensd door Marokko, en in het zuiden en oosten door Mauritanië. In het noordoosten grenst het aan Algerije. De Atlantische Oceaan ligt ten westen van de Westelijke Sahara en de Canarische Eilanden liggen ten noordwesten van de oceaankust van het gebied. Het was een kolonie en van 1958 tot 1975 een overzeese provincie van Spanje. De soevereiniteit over het gebied wordt betwist: zowel Marokko als de Sahrawi Arabische Democratische Republiek (SADR) maken er aanspraak op. Het grootste gedeelte wordt door Marokko bestuurd.