Moeten we bang zijn voor het apenpokkenvirus of is dat een broodje aap verhaal?

Moeten we bang zijn voor het apenpokkenvirus of is dat een broodje aap verhaal?
beeld: United Nations
Let op: Dit bericht is meer dan zes maanden oud. Informatie hierin kan verouderd zijn.

MADRID – In de Spaanse kranten wordt over bijna niets anders meer geschreven, het apenpokkenvirus of in het Spaans ‘viruela del mono’. Terwijl experts het met elkaar eens zijn dat het om een verontrustende situatie gaat nu er steeds meer besmette personen en mogelijke besmettingsgevallen bij komen, is er vooralsnog geen reden tot paniek. Dus de vraag is of het apenpokkenvirus gevaarlijk is voor iedereen en komt of er een nieuwe pandemie aankomt of is het allemaal een broodje aap verhaal.

Uiteraard gaat het in onze titel om een woordspeling dat zeker niet letterlijk genomen moet worden. Feit is dat er steeds meer besmettingsgevallen bij komen in Spanje maar de vraag is of de bevolking zich zorgen moet maken of niet. Ten eerste gaat het niet om een zeer besmettelijk virus zoals bijvoorbeeld het coronavirus. En ten tweede is het virus bij een juiste behandeling helemaal niet zo potentieel dodelijk als Covid-19.

De feiten op vrijdag zijn als volgt: In Spanje zijn inmiddels meer dan 40 potentiële en bevestigde besmettingen bekend, bijna allemaal in Madrid en op de Canarische Eilanden (1) en Málaga (1). Er zijn op dit moment 7 personen die bevestigd zijn en het virus met verschijnselen hebben terwijl er meer dan 20 nog bevestigd moeten worden of via een PCR-test reeds bevestigd zijn dat ze het virus hebben maar geen verschijnselen vertonen.

Ondertussen worden er wereldwijd in meer landen zoals Portugal, het Verenigd Koninkrijk, Zweden, Franrijk, België en Italië besmettingen met het apenpokkenvirus of monkeypox bekend gemaakt. En ook in Spanje zal het aantal besmettingen waarschijnlijk wel stijgen maar het zal geen pandemische omvang bereiken, aldus experts. Het risico op besmetting is voor de bevolking laag tot zeer laag en er is slechts een zeer beperkte besmetting van persoon op persoon. Om besmet te raken moet je gedurende lange tijd zeer dichtbij een besmet iemand zijn geweest.

Waarom wordt er dan in sommige kranten wel geschreven over een mogelijke pandemie van het apenpokkenvirus? Omdat de meeste mensen in de Westerse wereld niet gevaccineerd zijn tegen dit virus dat van oorsprong uit Afrika komt. Voor 1980 was er een wereldwijde vaccinatiecampagne maar die werd stilgelegd in dat jaar. Personen jonger dan 50 jaar zijn het meest vatbaar voor dit virus omdat personen vanaf 50 jaar het vaccin vaak wel hebben gekregen. Lees HIER op de website van het Nederlandse RIVM meer over de apenpokken.

De apenpokken (viruela del mono) is een ziekte veroorzaakt door een virus vergelijkbaar met de pokken bij mensen. Het is wijdverbreid in centraal tropisch Afrika en wordt sinds 2003 ook buiten Afrika aangetroffen. Apenpokken zijn voor het eerst ontdekt in 1958 bij apen, vandaar de naam. Wetenschappers waren apen in een laboratorium aan het onderzoeken. Ze zagen dat twee apen blaasjes met etter hadden. Toen ze dit verder onderzochten, ontdekten ze de nieuwe ziekte. De eerste apenpokken die bij een mens gesignaleerd werden waren in 1970 in de Democratische Republiek Congo. Sindsdien zijn ook in andere Afrikaanse landen apenpokken gesignaleerd. Vooral Centraal en West-Afrika krijgen te maken met deze ziekte. Tussen 1970 en 1986 zijn er meer dan 400 mensen gesignaleerd die last hadden van apenpokken.

Apenpokken worden meestal van apen op eekhoorns of andere knaagdieren overgedragen. Deze dieren kunnen het ook doorgeven aan mensen. Dit kan gebeuren als een persoon een besmet dier aanraakt of als hij dichtbij een besmet dier in de buurt komt. Wanneer een persoon in de buurt komt van een besmet dier, ademt hij vochtdruppels van het besmette dier in. Hierdoor raakt de persoon zelf besmet. Een andere manier van overdracht is van mens tot mens. Dit gebeurt enkel via het inademen van vochtdruppels uit de neus of mond van iemand die apenpokken heeft.