Op dinsdag 19 november 2024 heeft de Spaanse ministerraad een nieuwe wijziging in de vreemdelingenwet goedgekeurd. Deze verandering is bedoeld om de regels beter af te stemmen op de huidige migratiesituatie in het land. Volgens Elma Saiz, de minister van Inclusie, Sociale Zekerheid en Migratie, worden de duur van visa geharmoniseerd, nieuwe vormen van “arraigo” (sociale verankering) geïntroduceerd, en de leefomstandigheden voor migranten op academisch, arbeids- en gezinsvlak verbeterd.
Een belangrijk punt is de regularisatie van migranten. Naar schatting zullen jaarlijks 300.000 mensen hun verblijfsstatus kunnen legaliseren gedurende de komende drie jaar, 900.000 in totaal dus. Het is echter belangrijk te benadrukken dat regularisatie niet hetzelfde is als nationalisatie; het biedt migranten alleen het recht om legaal te wonen en werken in Spanje.
De duur van tijdelijke en langdurige visa wordt gestandaardiseerd. Aanvankelijk zal een visum één jaar geldig zijn, waarna deze met vier jaar verlengd kan worden. Daarnaast hoeven migranten niet langer Spanje te verlaten om een langdurige verblijfsvergunning te verkrijgen.
Naast het al bestaande sociale en familiale “arraigo”, introduceert de nieuwe wet het “arraigo de segunda oportunidad” voor migranten die hun verblijfsvergunning niet hebben verlengd en een tweede kans krijgen. Ook verandert de terminologie: “arraigo formativo” en “laboral” worden respectievelijk “socioformativo” en “sociolaboral”. De minimale verblijfsperiode voor het aanvragen van deze regelingen wordt verkort van drie naar twee jaar. Hierdoor wordt het eenvoudiger voor migranten om legaal in Spanje te verblijven en te werken.
Een groot deel van de verblijfsvergunningen zal meteen recht geven op werken, zonder extra vergunningen aan te vragen. Ook mogen migranten die in Spanje studeren voortaan tot 30 uur per week werken.
Hoewel regularisatie de legale status van migranten verbetert, betekent dit niet dat ze automatisch stemrecht krijgen. Enkel genationaliseerde migranten kunnen stemmen bij nationale en regionale verkiezingen. Voor gemeenteraadsverkiezingen is stemrecht beperkt tot EU-burgers en enkele nationaliteiten waarmee Spanje wederkerige overeenkomsten heeft.
Met deze maatregelen wil de Spaanse regering migranten beter integreren in de samenleving en hen tegelijkertijd een stabiele en hoopvolle toekomst bieden. Het is namelijk al geruime tijd bekend dat Spanje migranten hard nodig heeft voor de werkgelegenheid en de instandhouding van de bevolking. Dit is vooral cruciaal gezien het feit dat het geboortecijfer in Spanje al geruime tijd laag is, wat een directe impact heeft op de toekomstige economische groei en de sociale structuur van het land. Hierdoor wordt het nog belangrijker om migranten te ondersteunen bij hun integratieprocessen, zodat zowel de nieuwe inwoners als de samenleving als geheel kunnen profiteren van een diversere en sterkere toekomst.