Artikel 155 van de Spaanse grondwet is nog nooit gebruikt maar wel bijna bij de Canarische Eilanden

Let op: Dit bericht is meer dan zes maanden oud. Informatie hierin kan verouderd zijn.

MADRID – Het is alweer 28 jaar geleden dat in het jaar 1989 er een serieus politiek conflict was tussen de regionale regering van de Canarische Eilanden en de centrale regering in Madrid. Op dat moment stond de regering onder leiding van de socialistische minister-president Felipe Gonzalez op het punt om artikel 155 van de Spaanse grondwet te gebruiken om de autonomie van de Canarische Eilanden tijdelijk op te schorten. Iets wat uiteindelijk niet gebeurde waardoor de uitvoering van artikel 155 in Catalonië in 2017 de eerste keer zal zijn dat de Spaanse regering deze drastische stap moet ondernemen.

Meer dan een kwart eeuw geleden stonden de regeringen van de Canarische Eilanden onder leiding van de toenmalige regiopremier Lorenzo Olarte en de Spaanse regering onder leiding van de socialistische minister-president Felipe Gonzalez tegenover elkaar stonden in een moeilijk conflict over belastingtechnische problemen die ook te maken hadden met de toetreding tot de Europese Unie in 1986. Omdat de Canarische autoriteiten niet mee wilden werken kwam de toetreding tot de EEG in gevaar en dat was de druppel die de politieke emmer toen liet overlopen.

De regionale regering van de Canarische Eilanden wilde toen niet meewerken met de vorm en toepassing van de eiland belastingen waardoor de niet-naleving van het toetredingsverdrag tot de Europese Economische Gemeenschap (EEG) leidde tot een serieuze confrontatie met de centrale regering in Madrid. De regering van Felipe Gonzalez stond toen op het punt om gebruik te maken van artikel 155 van de Spaanse grondwet omdat de regionale regering van de Canarische Eilanden ongehoorzaam was en de stabiliteit binnen Spanje en de Europese Unie in gevaar bracht.

De toenmalige minister van Belastingzaken Josep Borrell, tevens tussen 2004 en 2007 de voorzitter van het Europees Parlement, wist uiteindelijk door dagen van overleg tussen afgevaardigden van de beide regeringen tot een overeenkomst te komen waarna Felipe Gonzalez het gevreesde artikel 155 niet hoefde te gebruiken om de eenheid van Spanje te handhaven.

Dat overleg zal er dit keer niet komen tussen Catalonië en de centrale overheid waarbij alles erop wijst dat de Spaanse regering voor het eerst in de geschiedenis van de democratie en sinds de ondertekening door alle autonome deelstaten, inclusief Catalonië, van de huidige grondwet in 1978. De reden daarvoor is volgens de regering Rajoy meer dan duidelijk aangezien het Catalaanse parlement en de Catalaanse regering alle wetten die er maar zijn hebben verbroken, uitspraken van o.a. het Constitutioneel Hof naast zich neer hebben gelegd en onder ongecontroleerde en ondemocratische voorwaarden via een illegaal verklaard en niet transparant referendum zonder de benodigde garanties de onafhankelijkheid van Spanje in de vorm van een Catalaanse democratie wil uitroepen.