‘Individu 16’: het skelet dat bewijst dat er 1500 jaar geleden al empathie en zorg in Spanje bestond

'Individu 16': het skelet dat bewijst dat er 1500 jaar geleden al empathie en zorg in Spanje bestond
beeld: ai-beeld / redactie

Wat een skelet ons al niet kan vertellen over het verleden. In dit geval gaat het om de overblijfselen van een man die tussen de vierde en de zesde eeuw Voor Christus in een landelijke gemeenschap van Visigoten leefde nabij Palencia. Hij liep een ernstige botbreuk op, maar werd duidelijk geholpen bij de revalidatie.

Het skelet in kwestie kreeg de nogal onpersoonlijke naam ‘individu 16’. Individu 16 leefde in een gemeenschap rond wat nu Palencia is tussen de vierde en de zesde eeuw Voor Christus. Hij werd gevonden op de site Herrera de Pisuerga, één van de belangrijkste Visigotische kerkhoven van Spanje.

Op een bepaald moment maakte individu 16 een zware val die een zeldzame breuk van de ellepijp opleverde. Die breuk maakte bewegingen van zijn linkerhand en arm erg moeilijk. Om je een idee te geven: een dergelijke breuk wordt vandaag genezen met een operatie en een plaaster die 4 tot 6 weken aan moet blijven.

De Visigotische gemeenschap van die tijd had geen toegang tot zo complexe middelen. Naast de breuk leed ‘individu 16’ tijdens zijn leven ook nog eens aan rugklachten, een degeneratieve gewrichtsziekte en ernstige gaatjes in zijn tanden. Dat laatste leidde tot het verlies van verschillende tanden en moeilijkheden bij het kauwen.

En toch tonen de botten dat ‘individu 16’ op verschillende momenten zorg en medische hulp kreeg. In een onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift ‘Journal of Archeological Sciences: reports’ beweren de onderzoekers zelf dat andere leden van de gemeenschap de taken van individu 16 op zich namen. Taken als ploegen, planten, oogsten, putten graven en dieren slachten, zaken die gezien de gezondheidstoestand van de man onmogelijk werden. Van de staat van een skelet kan men dus zelfs voor een stuk afleiden hoe bepaalde gemeenschappen met zorg en zwakte omgingen.