BARCELONA – Elk jaar op 23 april wordt in Catalonië Sant Jordi gevierd, ook wel het feest van de boeken en rode rozen genoemd. Op deze dag is het in Catalonië (en in de Valencia regio en op de Balearen) heel normaal om vrouwen met rozen en mannen met een boek op straat te zien lopen maar de corona-crisis en de daarbij horende noodtoestand hebben ervoor gezorgd dat in 2020 niemand op straat zal lopen en het een akelig stille Sant Jordi zal worden.
Het is op 23 april heel gebruikelijk om in Catalonië op straat vrouwen te zien lopen met een roos in de hand terwijl ernaast een man loopt met een boek onder zijn arm. 23 april is in Catalonië een regionale feestdag (maar geen vrije dag) waar de vrouwen traditiegetrouw rode rozen ontvangen van degene die van hen houden en als tegenprestatie ontvangen de mannen dan een boek van de vrouwen.
Sant Jordi is de ‘Día del Libro y de la Rosa’ maar dit jaar tijdens de noodtoestand en de corona-crisis zullen er geen druk bezochte boekenmarkten zijn, worden er op straat geen rozen verkocht en worden er geen culturele activiteiten georganiseerd. Dit jaar worden er wel veel alternatieven op internet gepresenteerd om toch het traditionele Sant Jordi gevoel te hebben. Er zullen ook veel mensen zijn die rozen en boeken via internet bestellen en thuis laten bezorgen.
Het goede nieuws is dat voorlopig de traditionele 23 april Sant Jordi dag verplaatst is naar 23 juli 2020. De kans is echter groot dat ook die nieuwe en uitzonderlijke Sant Jordi middenin de zomer niet door kan gaan en als deze wel doorgaat dan zal dit zijn met veel maatregelen om mensenmassa’s te voorkomen.
Traditie
Op Sant Jordi was het oorspronkelijk de bedoeling dat alleen geliefden meededen met het geven en in ontvangst nemen van rozen en boeken maar de laatste jaren is deze feestdag uitgegroeid tot een fenomeen waar familieleden, ondernemers en zelfs klasgenoten of buren elkaar de traditionele cadeaus overhandigen.
In de grote steden zoals Barcelona, Gerona, Tarragona en Lerida worden onder normale omstandigheden op de Ramblas en pleinen boekenmarkten gehouden waar de geliefden boeken kunnen kopen en uiteraard ontbreekt het dan ook niet aan de bloemenverkopers waar men de traditionele rode, gele roos of andere kleurencombinaties kan kopen.
Oorsprong
Maar waar komt dit feest vandaan? Het verhaal van het boek is gemakkelijk te verklaren aangezien op 23 april herdacht wordt dat twee van de grootste schrijvers ooit, Miguel de Cervantes en William Shakespeare, rond deze datum gestorven zijn (de exacte datum is nogal wat onenigheid over). Door UNESCO werd 23 april dan ook uitgekozen als ‘dag van het boek’.
Het verhaal van de roos is wat gecompliceerder en is zelfs terug te voeren tot aan de middeleeuwen en is doordrenkt van een romantische legende.
Het verhaal
Er was eens een monster dat leefde in een meer nabij een ommuurde stad. Om ervoor te zorgen dat het monster niet het dorp zou aanvallen moesten de bewoners elke dag 2 schapen offeren aan het monster. Op een dag waren er geen schapen meer over en dreigde het monster het dorp aan te vallen en te vernietigen.
Zodoende beval de koning dat alle kinderen opgeofferd moesten worden aan het monster, dit in een bepaalde volgorde waardoor ook op een bepaalde dag de dochter van de koning aan de beurt was. De koning wilde zijn dochter niet opofferen en dat pikte de bewoners niet die zelfs dreigden het Paleis van de koning in brand te steken.
Toen kon de Koning niet anders dan ook zijn dochter op te offeren. Halverwege de weg naar het meer waar het monster zat ontmoette de prinses een ridder op een groot wit paard die uiteraard vroeg wat er aan de hand was. Toen de prinses het verhaal uitlegde aan de ridder dacht de ridder geen seconde langer na en pakte zijn lans en viel het monster aan.
De ridder genaamd Sant Jordi sleepte vervolgens de gewonde draak door de stad om de bevolking te laten zien dat het monster overwonnen was waarna de ridder de draak doodde door zijn lans verder door te steken. Uit het bloed wat op de grond viel ontstonden verschillende rozen waarvan de ridder de mooiste aan de prinses gaf.
Commercie
Al met al is het tegenwoordig meer een commerciële dag geworden maar toch blijft het interessant om veel bloemen te zien terwijl volgens de traditie op 23 april de meeste boeken verkocht worden van het hele jaar, al zal dit in 2020 heel anders zijn.
Wat opvalt is dat slechts 4% (zo’n 300.000) van de rozen uit Catalonië zelf komt en er veel rozen (10%) vanuit andere plaatsen in Spanje zoals Soria naar Catalonië komen. Ongeveer 15% van de rozen komt uit Nederland maar het merendeel wat 70% is komt uit Ecuador en Colombia. Enkele bekende rozen zijn de ‘Freedom’, de ‘Samurai’, de ‘Lucky Red’ en de ‘Red France’.